nhỏ|phải|Tượng Sư vương tọa quan ở Bhubaneswar-Orissa
Odisha (tên cũ Orissa) là một bang, tọa lạc tại miền đông Ấn Độ. Nó tiếp giáp với bang Tây Bengal về phía đông-bắc, Jharkhand về phía bắc, Chhattisgarh về phía tây và tây bắc, và Andhra Pradesh về phía nam. Odisha có đường bờ biển dọc theo vịnh Bengal về phía đông, kéo dài từ Balasore đến Malkangiri. Đây là bang đông dân thứ 9, và là bang có diện tích lớn thứ 11. Tiếng Odia (còn gọi là Oriya) là ngôn ngữ chính thức và được nói rộng rãi nhất, với khoảng 33,2 triệu người bản ngữ.
Cổ vương quốc Kalinga, nơi từng bị hoàng đế Ashoka của Maurya xâm chiếm vào năm 261 TCN, gây ra chiến tranh Kalinga, là vùng đất tương ứng với lãnh thổ Odisha ngày nay. Orissa được thiết lập này 1 tháng 4 năm 1936, như một tỉnh của Ấn Độ thuộc Anh, bao gồm các vùng nói tiếng Oriya. Vùng đất này được được gọi là Utkala và được nhắc đến trong quốc ca Ấn Độ, "Jana Gana Mana". Hiện nay,
Bhubaneswar là thủ phủ của Odisha.
👁️
62 | ⌚2025-09-16 22:26:49.075
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%

**Vụ tai nạn xe lửa Odisha** xảy ra vào tối ngày 2 tháng 6 năm 2023 tại bang Odisha thuộc miền đông Ấn Độ là một vụ tai nạn đường sắt nghiêm trọng khi cả
nhỏ|phải|Tượng Sư vương tọa quan ở Bhubaneswar-Orissa **Odisha** (tên cũ **Orissa**) là một bang, tọa lạc tại miền đông Ấn Độ. Nó tiếp giáp với bang Tây Bengal về phía đông-bắc, Jharkhand về phía bắc,
**_Odisha cleistantha_** là một loài thực vật có hoa trong họ Lan. Loài này được S.Misra mô tả khoa học đầu tiên năm 2007.
**Tiếng Santal** là một ngôn ngữ thuộc ngữ chi Munda của ngữ hệ Nam Á, cùng với tiếng Ho, tiếng Munda. Nó được nói bởi khoảng 7,6 triệu người tại Ấn Độ, Bangladesh, Nepal và
nhỏ|phải|Puspagiri **Pusphagiri** hay **Puspagiri Mahavihara** (Đại tự viện Pusphagiri) là một trong những đại tự viện Phật giáo nằm trong khu vực các hạt Cuttack và Jajpur, ở Odisha (xưa là Kalinga), ra đời vào
**Vira Pratapa Purushottama Deva** ( Odia : ବୀରପ୍ରତାପ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଦେବ) là hoàng đế Gajapati thứ hai của Odisha, cai trị từ năm 1467 đến năm 1497. Người cha Gajapati Kapilendra Deva Routaraya đã chọn ông
**Bang Madras** hay **Tỉnh Madras** (tiếng Anh: _Madras Province_ hay _Madras Presidency_; tiếng Hindi: मद्रास प्रांत), tên gọi chính thức cho tới năm 1935 là **Bang Pháo đài St. George**, là một phân khu hành
**Siêu bão Amphan** () là một xoáy thuận nhiệt đới gây thiệt hại trên diện rộng lên khu vực Đông Ấn và Bangladesh vào tháng 5 năm 2020. Đây là cơn bão nhiệt đới mạnh
**Bão xoáy cực kỳ dữ dội Phailin** (tiếng Thái: có nghĩa là "saphir") là cơn bão nhiệt đới dữ dội nhất để đổ bộ vào Ấn Độ kể từ cơn bão Odisha năm 1999. Hệ
**Tiếng Munda** (_Muɳɖa_) hay **tiếng Mundari** (_Munɖari_) là một ngôn ngữ Munda trong ngữ hệ Nam Á, là bản ngữ của người Munda ở những bang Jharkhand, Odisha, Tây Bengal miền đông Ấn Độ. Nó
**Vườn quốc gia Bhitarkanika** là một vườn quốc gia nằm ở huyện Kendrapara, bang Odisha, miền đông Ấn Độ. Vùng lõi có diện tích 145 km² là Khu bảo tồn thiên nhiên Bhitarkanika, trong khi khu
phải|Di tích thư viện Viện Đại học [[Nalanda, một trung tâm học tập bậc cao của Phật giáo ở Bihar, Ấn Độ, tồn tại từ năm 427 đến 1197.]] Một loạt **các cơ sở học
Danh sách này liệt kê những người nổi tiếng đã mắc bệnh (dương tính) do đại dịch COVID-19 gây ra bởi virus SARS-CoV-2. Thống kê đến 31 tháng 12 năm 2020 và còn cập nhật
**Bão xoáy rất dữ dội Matmo−Bulbul** hay là cơn **bão số 5** ở Việt Nam là một xoáy thuận nhiệt đới mạnh và hoạt động dài ngày đã đổ bộ lên tỉnh Phú Yên vào
**Cá sấu nước mặn** (danh pháp hai phần: _Crocodylus porosus_), còn gọi là **cá sấu cửa sông** hay ở Việt Nam còn được gọi là **cá sấu hoa cà**; là loài cá sấu lớn nhất
thumb|Bức tranh [[Mona Lisa (1503–1517) của Leonardo da Vinci là một trong những bức tranh nổi tiếng nhất thế giới. ]] thumb|upright=1.8|Một bức tranh nghệ thuật về một nhóm tê giác được vẽ trong hang
nhỏ|Phân bố lượng người sử dụng các ngôn ngữ Munda tại Ấn Độ **Nhóm ngôn ngữ Munda** là một nhánh của ngữ hệ Nam Á, được khoảng 9 triệu người ở miền trung và miền
**Bồ câu nâu** (danh pháp hai phần: **_Columba punicea_**) là một loài chim trong họ Columbidae. ## Đe dọa Sự suy giảm của nó chưa được hiểu rõ nhưng được cho là kết quả của
**Prataparudra Deva** (Odia : ଗଜପତି ପ୍ରତାପରୁଦ୍ର ଦେବ) là hoàng đế Gajapati thứ ba của Odisha, cai trị Đế chế Suryavamsa Gajapati từ năm 1497 đến năm 1540. Ngoài vai trò là một người cai trị,
**Bão Fani** hay **Xoáy thuận nhiệt đới mạnh Fani** (; ; ; có nghĩa là 'mũ của một con rắn') là một cơn bão nhiệt đới đe dọa Ấn Độ và Bangladesh như một cơn
**Tiếng Ho** (IPA: /hoː ʤʌgʌr/) là một ngôn ngữ Munda của ngữ hệ Nam Á và được sử dụng chủ yếu ở Ấn Độ. Hiện nay tiếng Ho đang được nói bởi khoảng 1.421.000 người,
**Dừa** (_Cocos nucifera_) là một loài thực vật thân gỗ, thành viên thuộc họ Cau (Arecaceae) và là loài duy nhất còn sống thuộc chi _Cocos._ Dừa có mặt khắp nơi tại các vùng nhiệt
**Tiếng Oriya** hay **tiếng Odia** (ଓଡ଼ିଆ __) là một ngôn ngữ Ấn Độ, thuộc nhánh Ấn-Arya của Ngữ hệ Ấn-Âu. Tiếng Oriya chủ yếu được sử dụng tại bang Orissa (tên mới là Odisha), nơi
Ba ly nước mía. **Nước mía** là một loại thức uống giải khát được làm từ mía bằng phương pháp ép cây mía để lấy nước. Loại đồ uống này được phổ biến ở châu
**Mùa bão Bắc Ấn Độ Dương 2021** là một sự kiện diễn ra trong chu kỳ hình thành bão nhiệt đới hàng năm. Mùa bão ở Bắc Ấn Độ Dương không có giới hạn chính
Hai sự kiện mất điện nghiêm trọng tác động đến miền bắc và miền đông Ấn Độ vào ngày 30 tháng 7 và 31 tháng 7 năm 2012. Ngày 30 tháng 7 năm 2012, mất
**Magadhi Prakrit** (Māgadhī) là một ngôn ngữ Ấn-Arya trung cổ bản địa, thay thế tiếng Phạn Vệ Đà trước đó ở các khu vực trong tiểu lục địa Ấn Độ. Nó từng được nói ở
**Tiếng Sambalpur** là một ngôn ngữ Ấn-Arya được nói ở mạn tây Odisha, Ấn Độ. Nó được biết đến với tên gọi khác là **tiếng Odia Tây** và **tiếng Kosali** (với các phương ngữ _Kosli_,
**Nguyễn Thị Oanh** (sinh ngày 15 tháng 08 năm 1995) là một vận động viên điền kinh người Việt Nam. Cô đang thi đấu cho đội điền kinh thành phố Hà Nội và thường xuyên
**Tiếng Sora** là một ngôn ngữ thuộc ngữ hệ Nam Á nói bởi người Sora, một nhóm dân tộc ở miền đông Ấn Độ, sống chủ yếu ở các bang Odisha và Andhra Pradesh. Có
**Tiếng Kurukh** (; hay **tiếng** **Kurux, tiếng** **Oraon,** **tiếng** **Uranw;** Devanagari: कुड़ुख़) là một ngôn ngữ Dravida nói bởi gần hai triệu người Oraon và Kisan ở Jharkhand, Madhya Pradesh, Chhattisgarh, Orissa, Bihar và Tây
**Holi** (phát âm: ; chữ phạn: होली _Holī_) là một lễ hội mùa xuân của người theo đạo Hindu
**Ấn Độ thuộc địa** () là phần Tiểu lục địa Ấn Độ bị các cường quốc thực dân châu Âu chiếm đóng trong Kỷ nguyên Khám phá. Kỷ nguyên này đã khiến các quốc gia
**Áp thấp sâu BOB 05** (tiếng Anh: _Deep Depression BOB 05_), là một xoáy thuận nhiệt đới yếu đã tác động đến Bangladesh và Ấn Độ. Là áp thấp nhiệt đới thứ bảy và là
thumb|Covaxin **Covaxin** (tên mã là **BBV152**) là một loại vắc xin COVID-19 dựa trên virus bất hoạt được Bharat Biotech phối hợp với Hội đồng Nghiên cứu Y khoa Ấn Độ phát triển. ## Hiệu
Quyền **đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính và chuyển giới** ở **Ấn Độ** đối mặt với những khó khăn về pháp lý và xã hội mà những người không phải LGBT gặp phải.
nhỏ|phải|Đại chủng Á theo cuốn Meyers Blitz-Lexicon lỗi thời, chế bản vào năm 1932. **Đại chủng Á** hay **Mongoloid** (phiên âm tiếng Việt: **Môn-gô-lô-ít**) là một phân loại chủng tộc lỗi thời, bao gồm nhiều
**Jana Gana Mana** là quốc ca của Ấn Độ, là năm đoạn đầu của một bài thơ của tác giả đoạt giải Nobel là Rabindranath Tagore, viết bằng tiếng Bengal. Hát nguyên bản tốn khoảng
**Ashoka Đại Đế** (br. **𑀅𑀲𑁄𑀓** sa. _aśoka_, pi. _asoka_, zh. 阿育王, hv. A Dục) là vị vua thứ ba của vương triều Ma-gát-đa (sa. _maurya_, zh. 孔雀, hv. Khổng Tước) thời Ấn Độ xưa, trị
thumb|Bức tranh mô tả một tư thế giao hợp trong Kamasutra **Kama Sutra** (; , , ****) là một tác phẩm của nền văn minh Ấn Độ cổ đại viết bằng tiếng Phạn nội dung
**Cầy vòi hương**, **vòi đốm** hay **vòi mướp** (danh pháp hai phần: _Paradoxurus hermaphroditus_) là một loài động vật có vú thuộc họ Cầy, là loài bản địa của khu vực Nam Á, Đông Nam
VDC là một bang của Ấn Độ, tọa lạc tại miền đông nam đất nước. Đây là bang có rộng lớn thứ tám, với diện tích . Theo thống kê 2011, đây là bang đông
**Nạn đói Bengal năm 1943** xuất hiện ở bang Bengal chưa bị chia cắt (ngày nay là nước Bangladesh độc lập và bang Tây Bengal thuộc Ấn Độ) năm 1943. Người ta ước tính rằng
**David Villa Sánchez** (; sinh ngày 3 tháng 12 năm 1981) là một cựu cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Tây Ban Nha từng thi đấu ở vị trí tiền đạo cắm. Được đánh
nhỏ|Pháo bông và đèn hoa lễ Diwali tại [[Amritsar]] **Diwali** (Đi-va-li) (; **Deepavali**, IAST: _Dīpāvalī_) là một lễ hội quan trọng trong văn hóa Ấn Độ Giáo. Đây là một lễ hội Hindu cổ đại.
**Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ** ( trong IAST; viết tắt **ISRO**) là cơ quan nghiên cứu không gian thuộc chính phủ Ấn Độ, có trụ sở tại Bengaluru. Tầm nhìn của tổ
**Tiếng Bengal**, cũng được gọi là **tiếng Bangla** ( ), một ngôn ngữ Ấn-Arya được nói tại Nam Á. Đây là ngôn ngữ chính thức và ngôn ngữ quốc gia của Cộng hòa Nhân dân
**Rắn hổ mang chúa** (danh pháp hai phần: **_Ophiophagus hannah_**), hay **hổ mang vua** là loài rắn độc thuộc họ Elapidae (họ Rắn hổ), phân bố chủ yếu trong các vùng rừng rậm trải dài
**Jharkhand** là một bang ở miền Đông Ấn Độ, được tách ra từ miền nam bang Bihar cũ vào ngày 15 tháng 11 năm 2000. Nó tiếp giáp với bang Bihar về phía bắc, Uttar
**Tây Bengal** (, , nghĩa là "tây bộ Bengal") là một bang tại khu vực đông bộ của Ấn Độ. Đây là bang đông dân thứ tư toàn quốc, với trên 91 triệu dân theo