✨DNA Hành trình khám phá cấu trúc chuỗi xoắn kép

Đây là tự truyện của James Watson – người đồng khám phá ra cấu trúc xoắn kép của DNA Nếu bạn tò mò về khám phá được coi là vĩ đại nhất thế kỷ 20 được phát hiện như thế nào, nếu bạn tò mò về trung tâm học thuật của thế giới những năm 1940-50, một trong những nơi giành nhiều giải Nobel Sinh Y học nhất, đây chắc chắn là cuốn sách dành cho bạn.

“Được xuất bản vào năm 2012 để đánh dấu 50 năm kể từ khi giải Nobel được trao cho Watson và Crick về công trình khám phá cấu trúc DNA, một ấn bản với chú thích và minh họa của cuốn sách kinh điển này mang đến những hiểu biết mới về mối quan hệ cá nhân giữa James Watson, Frances Crick, Maurice Wilkins, Rosalind Franklin. Những câu chuyện liên quan được người trong cuộc thuật lại đầy chi tiết, giúp khắc họa chân dung các nhà khoa học cũng như đời sống, suy tư hay cảm xúc của họ trong quá trình làm việc nghiên cứu.

Cấu trúc của DNA là một cuộc đua ngầm bắt đầu từ thời điểm Oswald Avery và cộng sự ở Đại Học Rockefeller, New York, làm thí nghiệm chứng minh DNA mang thông tin di truyền (trước đó người ta tin là protein mới là chất quyết định di truyền). Cuộc đua tìm kiếm ‘mật mã của sự sống’ còn ảnh hưởng cả đến thế giới khoa học nói chung, nhất là từ thời nhà vật lý vĩ đại người Áo Erwin Schrödinger. Có ít nhất 3 nhóm lúc đó dồn tâm sức vào cuộc đua này.

Nhóm thứ nhất ở King’s College (London) với điểm tựa chính là kỹ thuật X-ray crystallography, tuy nhiên không phải ai cũng có khả năng làm ra những bức ảnh X-ray chất lượng và ngay cả khi có những hình ảnh tuyệt đẹp (như của Rosalind Franklin và Maurice Wilkins) thì không phải ai cũng giải thích và mô hình hoá được nó.

Nhóm thứ hai là Linus Pauling ở Caltech là người đầu tiên nhận ra cấu trúc xoắn (helical) ở protein (giải Nobel hoá học năm 1958), và có lẽ ông đã phát hiện ra cấu trúc này ở DNA nếu ông không lỡ chuyến tàu qua Anh, lỡ luôn dịp chứng kiến bức ảnh X-ray của Wilkins và Franklin. Pauling công bố cấu trúc của DNA 2 tháng trước Watson và Crick, nhưng cấu trúc đó là sai (ông cho rằng nó là triple helix).

Nhóm cuối cùng và là những người chiến thắng là nhà khoa học thiên tài người Anh Francis Crick (người được coi là cha đẻ của ngành sinh học phân tử hiện đại) và một trong những người có ảnh hưởng nhưng cũng đầy mâu thuẫn, tác giả cuốn sách, nhà khoa học người Mỹ James Watson. Một trong những điểm đáng chú ý là Watson và Crick không hề có dự án về cấu trúc DNA, họ đơn giản là tò mò và quyết tâm theo đuổi nó bằng mọi giá. Erwin Chargaff là người phát hiện ra tỷ lệ của các nucleic acid trong DNA luôn cân bằng giữa Adenine và Thymine, Guanine và Cytosine. Sau khi chứng kiến seminar về phát hiện này vào năm 1952, Watson và Crick nghĩ ngay đến mô hình pairing trong cấu trúc DNA (A-T, G-C), một trong những điểm chính thúc đẩy họ xây dựng cấu trúc xoắn kép. Bức ảnh X-ray của Franklin là bức ảnh đơn giản nhưng có chất lượng nhất về cấu trúc tinh thể của DNA, nó chỉ ra rõ ràng cấu trúc xoắn (helical) ở DNA. Vì nhiều lý do mà Franklin và Wilkins đã không mô hình hóa được DNA dù họ là những người đầu tiên nhìn thấy bức ảnh X-ray này. Như vậy, Watson và Crick đã có hai bằng chứng quan trọng về cấu trúc DNA, đó là cơ chế ghép cặp (pairing) giữa A-T và C-G và cấu trúc xoắn của hai trục tinh thể. Tuy nhiên, họ chỉ hoàn chỉnh nó sau khi Jerry Donohue chỉ cho họ hydrogen chính là cầu nối A-T và C-G.

Cấu trúc xoắn kép của DNA được khám phá chính thức vào năm 1953, công trình thắng giải Nobel chín năm sau đó (1962) và ảnh hưởng của nó là vô tận. Ví dụ như nó chỉ ra cơ chế sao chép của tế bào của Watson và Crick dự đoán (và được chứng minh hoàn toàn sau đó), giải thích sự sống, tạo ra ngành sinh học phân tử và công nghệ sinh học như hiện nay.”

Theo TS Đinh Quang Huy

Tác giả James Dewey Watson (1928)

• Là nhà sinh vật học phân tử Mỹ. Vào năm 25 tuổi, ông đã nổi tiếng với công trình khám phá ra cấu trúc DNA. Watson, Francis Crick và Maurice Wilkins đã được trao giải Nobel Sinh lý và Y khoa năm 1962 cho "sự khám phá của họ liên quan đến cấu trúc phân tử của nucleic acids và tầm quan trọng của nó cho việc trao chuyển thông tin trong vật chất sống".

• 1956-1976: Watson trở thành thành viên giảng dạy tại các phòng thí nghiệm của Đại học Harvard.

• 1968: ông làm giám đốc phòng thí nghiệm Cold Spring Harbor tại Long Island, New York và chuyển trọng tâm nghiên cứu của trung tâm này sang nghiên cứu ung thư.

• 1994: ông đã giữ chức chủ tịch của trung tâm này 10 năm và sau đó trở thành hiệu trưởng của nó cho đến năm 2007.

• 1988-2002: Watson làm việc với Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, đóng góp cho việc xây dựng đề án liên quan đến di truyền của con người.

• Ông cũng đã viết rất nhiều sách khoa học, trong đó có The Molecular Biology of the Gene (1965),The Double Helix (1968).

ĐÁNH GIÁ/NHẬN XÉT CHUYÊN GIA

“Cuốn sách mô tả các sự kiện dẫn đến một trong những khám phá sinh học vĩ đại của thời đại chúng ta.” - Robert K. Merton

“Một thành công to lớ một tác phẩm kinh điển.” - Peter B. Medewar

“Không ai có thể bỏ lỡ sự phấn khích trong câu chuyện về khám phá vĩ đại và đẹp đẽ này… Cuốn sách truyền tải tinh thần khoa học… ý nghĩa về tương lai, tinh thần cao, sự cạnh tranh và dự đoán đúng sai, sự bao trùm của trí tưởng tượng và thử nghiệm thực tế.” - Jacob Bronowski

“Lịch sử về một nỗ lực khoa học, một câu chuyện trinh thám thực sự khiến người đọc nghẹt thở từ đầu đến cuối.” - Andre Lwoff

“Ông đã mô tả một cách đáng ngưỡng mộ cảm giác đáng sợ và đẹp đẽ khi tiến hành một khám phá khoa học.” - Richard Feynman

TRÍCH ĐOẠN ĐỌC THỬ

Tôi chưa từng thấy Francis Crick thể hiện vẻ khiêm nhường. Có thể anh ấy điềm đạm với ai khác, nhưng tôi chẳng có lý do nào để phán xét cả. Chuyện đó không liên quan đến sự nổi tiếng của anh lúc ấy. Anh đã được nhắc đến nhiều, thường là với một sự kính trọng, rằngcó thể một ngày nào đó anh sẽ được xếp vào hàng ngũ với Rutherford hay Bohr. Nhưng sự tình vẫn chưa phải như vậy vào khoảng mùa thu năm 1951 khi tôi đến làm việc ở Phòng thí nghiệm Cavendish thuộc Đại học Cambridge, cùng một nhóm nhỏ các nhà vật lý học và hóa học nghiên cứu về cấu trúc không gian ba chiều của protein. Vào thời điểm đó, anh đã 35 tuổi vàhầu như chưa có tiếng tăm gì. Mặc dù một vài đồng nghiệp thân thiết đã nhận ra tư duy nhanh nhẹn và sắc sảo của anh nên thường tìm đến anh để hỏi ý kiến, nhưng họ lại thường không trân trọng đúng mức mà còn cho rằng anh hay nói luyên thuyên.

Chủ nhiệm đơn vị nghiên cứu của Francis lúc ấy là ông Max Perutz, một nhà hóa học gốc Áo đã đến Anh vào năm 1936. Vào thời điểm đó ông đã thu thập nhiều dữ liệu nhiễu xạ qua tia X từ các tinh thể hemoglobin được hơn 10 năm và chỉ mới bắt đầu tìm thấy vài kết quả. Người giúp đỡ ông là Ngài Lawrence Bragg, giám đốc phòng thí nghiệm Cavendish. Suốt gần bốn mươi năm, ông Bragg, một người đoạt giải Nobel và là một trong những người đặt nền móng cho ngành tinh thể học, đã luôn dõi theo nhiễu xạ tia X như một phương pháp giúp xác định cấu trúc ngày càng phức tạp hơn của các phân tử.* Khi cấu trúc phân tử càng phức tạp được tìm ra nhờ phương pháp mới thì ông lại càng phấn khởi. Vì thế mà trong những năm ngay sau chiến tranh ông đặc biệt say mê với việc giải cấu trúc protein, vốn là loại phân tử phức tạp nhất. Bình thường, khi xong việc hành chính, ông Bragg hay ghé qua văn phòng của Perutz để thảo luận về những dữ liệu tia X vừa thu được. Sau đó ông tiếp tục tìm cách lí giải chúng sau khi về nhà.

Crick là điểm giao thoa giữa - nhà lý thuyết Bragg và - nhà thực nghiệm Perutz; anh thi thoảng cũng làm thí nghiệm nhưng thường say sưa với lý thuyết giải mã cấu trúc protein hơn. Mỗi khi tìm ra điều mới mẻ, anh thường sẽ trở nên cực kì phấn khích và lập tức kể cho bất kì ai chịu nghe về những điều này. Mộthai ngày sau đó anh thường nhận thấy lý thuyết của mình chưa ổn và thế là quay sang thí nghiệm cho đến khi chán thì phát kiến mới cho lý thuyết lại nảy sinh.

Có nhiều tình huống bi hài liên quan đến những chuyện này. Mà cũng nhờ vậy nên không khí phòng thí nghiệm, nơi mà những quy trình thường kéo dài từ vài tháng cho đến vài năm, trở nên sôi động hơn. Điều này một phần do âm lượng giọng nói của Crick: anh nói lớn và nhanh hơn bất kì ai và khi anh phá lên cười thì ai cũng biết anh đang ở đâu trongviện Cavendish. Gần như ai cũng thích thú với những khoảnh khắc rộn ràng này, đặc biệt là khi chúng tôi có thời gian chăm chú lắng nghe và ngắt lời ngay khi không còn theo kịp chuỗi suy luận của anh nữa. Nhưng có một ngoại lệ đáng nhắc tới. Những cuộc chuyện trò với Crick thường lại làm Ngài Lawrence Bragg khó chịu, và giọng nói của anh thôi cũng đủ để làm Bragg phải tìm một nơi khác, yên tĩnh hơn. Chỉ thỉnh thoảng ông mới tới uống trà ở Cavendish, vì điều đó có nghĩa là ông phải chịu đựng việc cả phòng trà như vỡ bung do giọng nói của Crick. Nhưng ngay cả khi đã làm vậy, Bragg vẫn chưa hoàn toàn được yên thân. Đã hai lần hành lang bên ngoài văn phòng của ông bị ngập khi nước túa ra từ phòng thí nghiệm mà Crick đang làm việc. Francis, vì mải say sưa với lí thuyết, đã lơ là việc siết chặt ống cao su quanh cái máy bơm hút của mình.

Vào thời điểm tôi mới đến, các lí thuyết của Francis đã vượt xa những giới hạn của lĩnh vực tinh thể học protein. Bất cứ điều gì quan trọng cũng lôi cuốn anh, và anh thường đi đến nhiều phòng khác nhau để xem những thí nghiệm mới nào vừa được thực hiện. Mặc dù thường rất nhã nhặn và ân cần đối với các đồng nghiệp khi họ không hiểu rõ ý nghĩa thật sự của những thí nghiệm mới, nhưnganh cũng không bao giờ ngần ngại nói thẳng với họ điều đó. Gần như ngay lập tức, anh sẽ đề xuất một loạt những thí nghiệm mới để chứng minh cho lập luận của mình. Ngoài ra, anh cũng không ngừng thao thao bất tuyệt với những ai chịu lắng nghe rằng các ý tưởng sáng suốt mới của mình có thể sẽ thúc đẩy khoa học phát triển như thế nào.

Từ những lí do đó, người ta thực sự sợ Crick dù không nói ra, đặc biệt là những người cùng thời với anh cũng đang tìm danh tiếng. Cái cách anh nhanh chóng nắm bắt dữ liệu và giản lược chúng thành những mô hình chặt chẽ thường làm cho họchột dạ. Họ sợ rằng, trong tương lai sớm thôi, anh ấy sẽ thành công, và sẽ chỉ ra cho cả thế giới thấy những cái đầu mờ nhạt, vốn được che dấu sau những lối hùng biện kiểu cách của Đại học Cambridge.

Mặc dù Crick được hưởng quyền có một bữa ăn mỗi tuần tại trường Caius (một trường thành viên danh giá của Đại Học Cambridge - ND), anh vẫn chưa vào biên chế của bất kì trường nào. Một phần là do chủ ý của anh. Anh rõ ràng không muốn chịu gánh nặng không đáng có từ việc giảng dạy sinh viên đại học. Phần khác cũng vì tiếng cười của Crick, không chừng nó sẽ làm mấy học giả đáng kính nổi khùng nếu phải nghe thấy quá một lần mỗi tuần. Tôi chắc rằng việc không vào biên chế đôi khi cũng làm Francis buồn phiền, dù cho bản thân anh cũng thấy rõ rằng cuộc sống của giới khoa bảng vốn bị chi phối bởi các vị trung niên quá mô phạm nhưng thực chất lại không có khả năng đem lại cho anh niềm yêu thích khoa học hay chỉ dạy cho anh bất cứ điều gì đáng giá. Duy chỉ có trường King, một ngôi trường giàu mạnh và phóng khoáng mới tiếp nhận anh mà không làm mất đi tính cách của cả đôi bên. Những ai thân thiết đều biết anh là một người bạn vui vẻ khi cùng nhau dùng bữa tối. Nhưng dù có cố gắng thế nào, họ không thể che giấu được sự thật là nếu vô tình đưa ra một bình luận sai về rượu sherry (rượu Tây Ban Nha) thì hẳn sẽ bị Francis mắng cho một trận.

Phụ Nữ Tỳ Hư Rất Mau Già

Phụ Nữ Tỳ Hư Rất Mau Già Tỳ hư là chứng bệnh phổ biến nhất với người châu Á, các biệt là phụ nữ. Trong Đông y, tỳ là tên gọi chung của các chức

Tập luyện cổ họng – 5 phút 1 ngày giúp kéo dài 10 năm tuổi thọ

Ngay cả những người quan tâm nhiều đến các vấn đề về sức khỏe cũng thường hay bỏ qua các yếu tố liên quan đến độ tuổi của cổ họng. Và có lẽ, hầu như

Nhân Tố Enzyme 4 - Minh Họa (Tái Bản)

Nhân Tố Enzyme 4 - Minh Họa (Tái Bản 2021) ------------ Nhân Tố Enzyme 4 - Minh Họa (Tái Bản 2021)

Nhồi Máu Cơ Tim Và Cách Tự Cứu Mình

Cuốn sách “Nhồi máu cơ tim & Cách tự cứu mình” được chia làm 7 chương, giúp người đọc có cái nhìn tổng quan về tim mạch, vai trò, bệnh lý và cách chữa trị:

Huyết chứng – Luận và phương tễ học

Huyết chứng – Luận và phương tễ học Công ty phát hành: Thái Hà Tác giả: Đường Dung Xuyên Dịch giả: Siêu Thiền – Chơn Nguyên Nhà xuất bản: Thế Giới Số trang: 423 Khổ

(Tái bản) Combo 2 cuốn: Sách Sức Khoẻ Toàn Diện + Dinh Dưỡng Tối Ưu

BÍ MẬT DINH DƯỠNG CHO SỨC KHỎE TOÀN DIỆN Một trong những cuốn sách dinh dưỡng gây chấn động toàn cầu, giúp bạn thay đổi cách ăn, chữa lành cơ thể, phòng ngừa bệnh mạn

Benito - Sách - Hội chứng không nhạy cảm Androgen lưỡng giới giả nam - NXB Y học

BENITO xin giới thiệu tới bạn đọc cuốn sách "Hội chứng không nhạy cảm Androgen lưỡng giới giả nam" của Trường Đại học Y Hà Nội - Bộ môn phẫu thuật tạo hình Hội chứng

Sách - Chẩn đoán hình ảnh Cộng hưởng từ Toàn thân (Sách mầu, 100% couche)

"CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH CỘNG HƯỞNG TỪ TOÀN THÂN" Tác giả: Chủ biên: Gs. Ts. Phạm Minh Thông Nhà xuất bản đại học Huế Nhà phát hành: Nhà xuất bản đại học Huế Loại giấy

Sách - Thực hành lâm sàng nha khoa trẻ em (Dành cho sinh viên Răng Hàm Mặt)

Tên đề tài: Sách - Thực hành ls nha khoa trẻ e ( Dùng cho sinh viên Viện răng hàm mặt ) Tác giả: Trường Đại học Y Hà Nội - Viện Đào tạo Răng

Thận - Tiết Niệu, Sinh Dục - Lọc Máu Và Ghép Tạng Trẻ Em

Chuyên ngành Thận - Tiết niệu - Sinh dục, lọc máu và ghép tạng trẻ em ở Việt Nam còn non trẻ, mới có khoảng trên 60 - 70 tuổi (Riêng Urologie-Tiết niệu học có

Thanh lọc não bộ

Thanh lọc não bộ xác định những yếu tố đang làm xói mòn đời sống của chúng ta, để từ đó đưa ra những phương cách cần thiết để suy nghĩ rõ ràng, quyết định

NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN BIẾT VỀ Y TẾ HỌC ĐƯỜNG 100 CÂU HỎI - ĐÁP VỀ PHÒNG, CHỐNG DỊCH BỆNH TRUYỀN NHIỄM VÀ PHÒNG NGỪA TAI NẠN THƯƠNG TÍCH TRONG TRƯỜNG HỌC

Nhà sách Nam Việt – Namvietbook xin trân trọng giới thiệu sách Những Vấn Đề Cần Biết về Y Tế Học Đường - 100 Câu Hỏi Đáp về Phòng Chống Dịch Bệnh Truyền Nhiễm và

Sách Enzyme chống lão hoá - Đẩy lùi tuổi tác (TB)

Enzyme Chống Lão Hóa – Bí Quyết Trẻ Lâu & Sống Khỏe Tự Nhiên từ Bác Sĩ Hiromi Shinya Bạn có biết, mỗi năm Việt Nam có tới 70.000 người tử vong vì ung thư

Những Điều Cần Biết Về Cơ Thể Người Và Cách Phòng Tránh Bệnh Tật - Tập 1: Da - Cơ Xương Khớp Và Ngũ Quan

Những Điều Cần Biết Về Cơ Thể Người Và Cách Phòng Tránh Bệnh Tật - Tập 1: Da - Cơ Xương Khớp Và Ngũ Quan Bộ sách Lẽ Nào Bạn Chưa Biết: Những Điều Cần

Sách - Cẩm Nang Hướng Dẫn Tẩy Sỏi Gan Mật - Phương Pháp Diệu Kỳ Cho Sức Khỏe Dài Lâu

GIỚI THIỆU SÁCH : Cẩm Nang Hướng Dẫn Tẩy Sỏi Gan Mật - Phương Pháp Diệu Kỳ Cho Sức Khỏe Dài Lâu Hầu hết mọi người cho rằng sỏi mật chỉ có trong túi mật.

Chế Độ Ăn Trường Thọ: Tối Ưu Cân Nặng, Đẩy Lùi Bệnh Tật, Kéo Dài Tuổi Thọ

Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Dân Trí. Công ty phát hành : Alphabooks. Tác giả : Valter Longo. Kích thước : 15 x 23 cm. Số trang : 298. Ngày xuất bản :

Sách - Tập Luyện Cổ Họng – 5 Phút 1 Ngày Giúp Kéo Dài 10 Năm Tuổi Thọ

Tập Luyện Cổ Họng – 5 Phút 1 Ngày Giúp Kéo Dài 10 Năm Tuổi Thọ [ThaiHaBooks] Ngay cả những người quan tâm nhiều đến các vấn đề về sức khỏe cũng thường hay bỏ

Bẩn Cũng Tốt - Lợi Ích Của Vi Trùng Đối Với Sự Phát Triển Hệ Miễn Dịch Của Trẻ Nhỏ

Bẩn Cũng Tốt - Lợi Ích Của Vi Trùng Đối Với Sự Phát Triển Hệ Miễn Dịch Của Trẻ Nhỏ Thể loại: Phi hư cấu/ Thực phẩm/ Sức khỏe/ Sinh học “Một hướng dẫn với

Cơ Thể Ta Đã Hai Triệu Năm - Giải Mã Các Căn Bệnh Thời Hiện Đại

Cơ Thể Ta Đã Hai Triệu Năm - Giải Mã Các Căn Bệnh Thời Hiện Đại ------------ Những người nguyên thủy vốn cầm dao và cung đi săn bắn. Để tăng hiệu quả săn bắn,

Sách Bí Đầu Ra - 90% Tuổi Thọ Phụ Thuộc Vào Việc Đại Tiện

Bí Đầu Ra - 90% Tuổi Thọ Phụ Thuộc Vào Việc Đại Tiện Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Dân Trí. Công ty phát hành : Alphabooks. Tác giả : Atsushi Nakajima. Kích thước

Horrible Science - Dịch Bệnh Mắc Dịch _TRE

Horrible Science - Dịch Bệnh Mắc Dịch “Horrible Science”, thuộc bộ Kiến thức hấp dẫn (gồm Horrible Histories, Horrible Science, Horrible Geography, The Knowledge) đã xuất bản hơn 40 tựa và sẽ còn tiếp tục

Cơ Thể Ta Đã Hai Triệu Năm - Giải Mã Các Căn Bệnh Thời Hiện Đại

Cơ Thể Ta Đã Hai Triệu Năm - Giải Mã Các Căn Bệnh Thời Hiện Đại ------------ Những người nguyên thủy vốn cầm dao và cung đi săn bắn. Để tăng hiệu quả săn bắn,

Bí quyết ngăn ngừa và chữa khỏi động mạch vành, tặng sách: Vượt lên những chuyện nhỏ

Bí quyết ngăn ngừa và chữa khỏi bệnh động mạch vành - Phương pháp chữa bệnh mang tính đột phá đã được khoa học chứng minh dựa trên nền tảng dinh dưỡng. Tại Mỹ, hiện

Bình Ổn Đại Tràng, Phòng Chống Ung Thư

“Hãy áp dụng các phương pháp bình ổn đại tràng trong cuốn sách này vào lối sinh hoạt thường nhật, bạn nhất định sẽ cải thiện được tình trạng sức khỏe, trẻ hóa đời sống

Sách - Giải phẫu Bệnh học 2022

Giải phẫu bệnh học là các nghiên cứu về bệnh tật. Nói một cách cụ thể hơn, Giải phẫu bệnh nghiên cứu các thay đổi về cấu trúc, sinh hóa và chức năng của tế

Mô Hình Lấy Bệnh Nhân Làm Trung Tâm

Mô Hình Lấy Bệnh Nhân Làm Trung Tâm ------------ Đó là một thách thức rất lớn đặt ra khi Trung tâm Y tế Virginia Mason tiến hành cải tiến theo Phương thức Toyota bởi văn

Cơ Thể Tự Chữa Lành - Lý Giải Những Căn Bệnh Bí Ẩn

Tác giả: Anthony William Nhà xuất bản: NXB Thanh Niên Năm xuất bản: 2020 Số trang: 394 Giới thiệu sách: "Cơ thể tự chữa lành tiết lộ nguyên nhân gốc rễ của nhiều căn bệnh

Combo 2 cuốn chăm sóc sức khỏe cho bản thân: Chế Độ Ăn Giảm Cân Và Kiểm Soát Tiểu Đường + Cẩm Nang Hướng Dẫn Thải Độc & Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh

1.Chế Độ Ăn Giảm Cân Và Kiểm Soát Tiểu Đường Tiếp theo chuỗi sách về thực hành bảo vệ sức khỏe bằng các phương pháp tự nhiên của tác giả Trần Bích Hà và Việt

(Tặng kèm Poster 10 Kĩ năng sơ cấp cứu cơ bản) SƠ CỨU NHANH – GIÀNH SỰ SỐNG [36 Kỹ Năng Sơ Cấp Cứu Kèm Theo Bộ Video Hướng Dẫn Xử Trí Đầu Tiên Tại Việt Nam] - Tổ chức Giáo dục Sức khoẻ Wellbeing – NXB Kim Đồng

“Chảy máu cam thì bóp mũi vào rồi ngửa cổ lên” “Gặp người đuối nước thì dốc ngược họ lên rồi chạy kiểu gì cũng tỉnh” Bạn có từng nghe ai đó truyền tai nhau

Khám Định Bệnh Bằng Máy Đo Huyết Áp - Đỗ Đức Ngọc

Đề cập đến lý thuyết về kinh mạch, huyệt đạo của Đông y, nhiều người cứ tưởng nó mơ hồ vì từ trước đến nay không ai chứng minh được sự khí hóa Lục phủ,

Khoa Học Về Tập Kháng Lực - Bìa Cứng

Khoa Học Về Tập Kháng Lực - Bìa Cứng KHÁM PHÁ NGUYÊN LÝ KHOA HỌC CỦA HƠN 100 BÀI TẬP KHÁNG LỰC CƠ BẢN ĐỂ HOÀN THIỆN KỸ THUẬT VÀ CÓ ĐƯỢC MỘT CƠ THỂ

(Tái bản) Sách Nhân Tố Vi Sinh

NHÂN TỐ VI SINH - BÍ QUYẾT SỐNG KHỎE, TRẺ LÂU KHÔNG CẦN THUỐC! Cuốn sách kinh điển của BS. Hiromi Shinya giúp bạn sống khỏe, làm sạch ruột, hỗ trợ hệ miễn dịch và

Combo 2 Cuốn Sách Hiểu Để Bảo Vệ Sức Khỏe: Chế Độ Ăn Trường Thọ + Những Vùng Đất Trường Thọ (Tặng Kèm Bookmark Bamboo Books)

Chế Độ Ăn Trường Thọ Luôn tồn tại hàng trăm lý thuyết về cách thức và lý do tại sao con người già đi, và với cuốn Chế độ ăn Trường thọ, Tiến sĩ Valter

Dinh Dưỡng Thông Minh - Tự Thiết Kế Thực Đơn Lành Mạnh (Trạm Đọc)

Dinh Dưỡng Thông Minh - Tự Thiết Kế Thực Đơn Lành Mạnh " Tác giả :Patrick Holford Dịch giả: Fa Vũ Thể loại : Kỹ năng Thương hiệu: Bebooks Công ty phát hành AZ Việt

Combo Sách: Cẩm nang hướng dẫn thải độc + tẩy sỏi gan mật

Sách - Combo Cẩm nang hướng dẫn thải độc + tẩy sỏi gan mật ------------ Cẩm nang hướng dẫn thải độc Chăm sóc sức khỏe cho chính bản thân và những thành viên thân yêu

Dinh Dưỡng Xanh Sống An Lành

Dinh dưỡng xanh, sống an lành dành cho những ai mong muốn bắt kịp xu hướng sống lành mạnh trong bối cảnh hiện đại. Từ chế độ ăn uống xanh sạch đến thực đơn ăn

Sống Lâu - 50+ Bí Quyết Sống Dẻo Dai Từ Vùng Đất Trường Thọ 

Sống lâu – 50+ bí quyết sống dẻo dai từ vùng đất trường thọ Sống lâu đến trăm tuổi? Điều ấy thoạt nghe thật không khả thi nhưng nếu áp dụng được 50+ bí quyết

Bàn Tay Ánh Sáng

Bàn Tay Ánh Sáng Cuốn sách Bàn Tay Ánh Sáng của tác giả Barbara Ann Brennan dành cho những ai quan tâm đến việc tự nhận thức và khám phá bản thân cũng như phương

Dưỡng Khí Huyết Tạo Khí Chất

Khí huyết tốt tạo nên khí chất. Có thể nói xinh đẹp rạng rỡ như hoa là mong ước ấp ủ bao lâu nay của những người phụ nữ yêu cái đẹp. Họ không ngần

Đọc Hiểu Kết Quả Xét Nghiệm Máu

Mã hàng 8935309502196 Tên Nhà Cung Cấp Alpha Books Tác giả James B Lavalle Dịch giả BS Bách Nguyễn NXB NXB Dân Trí Năm XB 2022 Trọng lượng (gr) 550 Kích Thước Bao Bì 23

DINH DƯỠNG LÀNH MẠNH, NGẠI GÌ BỆNH TIM - Bác sĩ Joel Fuhrman - Medinsights - (Alphabooks) - NXB Dân trí (bìa mềm)

“Dinh dưỡng lành mạnh, ngại gì bệnh tim” là cuốn sách nói về bệnh tim mạch – căn bệnh cho đến nay vẫn được WHO đánh giá một trong những căn bệnh có tỷ lệ

Combo sách: Ăn lành sống mạnh Trái đất thêm xanh + Liệu Trình Dinh Dưỡng Tối Ưu - Phương Pháp Đơn Giản Để Giảm Cân & Chữa Bệnh Theo Chế Độ Dinh Dưỡng Thực Vật Toàn Phần

Sách: ĂN LÀNH SỐNG MẠNH, TRÁI ĐẤT THÊM XANH Sách mới xuất bản phát hành vào tháng 5/2023 Tác giả: J. Morris Hicks & J. Stanfield Hicks Dịch giả: Đặng Hương Giang Nội dung cuốn

Chris Giáp Mặt Với Ung Thư

Chris Giáp Mặt Với Ung Thư Chris Giáp Mặt Với Ung Thư - Sách bán chạy nhất The Wall Street Journal Tôi muốn nói thật rõ ràng rằng tôi không ‘may mắn’ hay đặc biệt.

Cơ Thể Tự Chữa Lành: Nước Ép Cần Tây

Cuốn sách tập trung bàn về bản chất, công dụng của nước ép cần tây trong việc điều trị bệnh và phục hồi sức khỏe. Đây là phương pháp đã được vô số người áp

Sách - Hoá Sinh 2022 (sách đào tạo bác sỹ y khoa)

Cuốn sách Hóa sinh sử dụng cho sinh viên Y hệ đa khoa của Bộ môn Hóa sinh Trường Đại học Y Hà Nội. Cuốn sách bao gồm 2 phần chính. Phần I. CẤU TẠO

Cơ Thể Tự Chữa Lành - Phác Đồ Thanh Lọc Và Công Thức Giải Cứu Não

Cơ Thể Tự Chữa Lành - Phác Đồ Thanh Lọc Và Công Thức Giải Cứu Não Là một nửa song hành với cuốn Cơ thể tự chữa lành 7 - Giải cứu não, cuốn sách

Sách Tế Bào Gốc - Bí mật của suối nguồn tươi trẻ

Tế bào gốc là những tế bào sửa chữa của cơ thể. Nếu không có đủ tế bào gốc, hoặc chúng không hoạt động đúng cách, các bệnh mãn tính sẽ phát triển và tồn

Sách - Tập luyện cổ họng – 5 phút 1 ngày giúp kéo dài 10 năm tuổi thọ - Thái Hà

Tên sách Tập luyện cổ họng – 5 phút 1 ngày giúp kéo dài 10 năm tuổi thọ Tác giả Otani Yoshio Dịch giả Như Nữ Giá 79,000đ Số trang 184 trang Nhà xuất bản

Bệnh Viện Tinh Gọn

BỆNH VIỆN TINH GỌN Cuốn sách Bệnh viện Tinh gọn được viết ra để giúp trả lời câu hỏi: “Tinh gọn là gì?”, dành cho tất cả những người đang làm trong ngành y tế

Sách- Hiểu biết để tìm ra phương pháp trị Bệnh Đái Tháo Đường

Tinh Hoa Đường Đạo

Trong cuộc sống thường ngày, cho dù là cuộc sống của tăng đoàn, một thương gia hay làm bất kỳ ngành nghề gì, tôi tin rằng bạn đều tìm cầu niềm vui sống và hạnh

Combo Sách - thiền chữa lành thân và tâm + sống chất

Sống chất - Triết lý sống của huyền thoại y học Nhật Bản Là một bác sĩ đáng kính với nhiều cống hiến lớn lao cho ngành y tế Nhật Bản, Shigeaki Hinohara mang những

Y học & Sức khoẻ. Thực phẩm cho Trí tuệ Thiên tài - Để thông minh hơn, hạnh phúc hơn, năng suất hơn

Sau khi mẹ của mình bị chẩn đoán mắc phải chứng mất trí nhớ dù không có tiền sử di truyền của bệnh trong gia đình, tác giả Max Lugavere, nhà báo khoa học và

Sách dinh dưỡng hiện đại: Enzyme chống lão hoá (TB)

Enzyme Chống Lão Hóa – Bí Quyết Trẻ Lâu & Sống Khỏe Tự Nhiên từ Bác Sĩ Hiromi Shinya Bạn có biết, mỗi năm Việt Nam có tới 70.000 người tử vong vì ung thư

Cuộc Cách Mạng Chống Rụng Tóc - Hành Trình Lấy Lại Sự Tự Tin - Kim Yong-Bin

CUỘC CÁCH MẠNG CHỐNG RỤNG TÓC Giới thiệu cuốn sách "Cuộc Cách Mạng Chống Rụng Tóc – Hành Trình Lấy Lại Sự Tự Tin" là một cuốn sách y khoa – thực tiễn, được viết

Phương pháp giãn da trong phẫu thuật tạo hình và thẩm mỹ & Ghép da trong phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ

Nội dung bộ sách: Cuốn: Phương pháp giãn da trong phẫu thuật tạo hình và thẩm mỹ: Tập sách “Phương pháp giãn da trong phẫu thuật tạo hình và thẩm mỹ” trình bày về một

Những Vấn Đề Cần Biết Về Y Tế Học Đường_100 Câu Hỏi Đáp Về Phòng, Chống Bệnh Truyền Nhiểm Và Phòng Ngừa Tai Nạn Thương Tích Trong Trường Học

Nội dung sách gồm các phần chính sau: Phần I. Tìm hiểu NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN BIẾT VỀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM Ở TRƯỜNG HỌC Phần II. PHÒNG, CHỐNG DỊCH BỆNH COVID-19 TRONG CÁC CƠ SỞ

Chẩn đoán hình ảnh Răng Hàm Mặt (Sách dùng cho sinh viên Răng hàm mặt)

MÔ TẢ SẢN PHẨM Sách - Chẩn Đoán Hình Ảnh Răng Hàm Mặt ( Dùng Cho Sinh Viên Răng Hàm Mặt) Tác giả: Đại Học Y Hà Nội - Viện Đào Tạo Răng Hàm Mặtt

Thần dược xanh

“Đừng bao giờ lãng quên sự quan trọng của những điều vốn rất quen thuộc”. Đây là câu nói vô cùng thích hợp với vấn đề sức khỏe. Mỗi khi chứng kiến bệnh nhân đau

Cơ Thể Phi Tuổi Tác Tâm Trí Phi Thời Gian

Cơ Thể Phi Tuổi Tác Tâm Trí Phi Thời Gian ------------ Cơ Thể Phi Tuổi Tác Tâm Trí Phi Thời GianCó một điều thú vị về lão hóa, đó là chưa ai từng chứng minh

Trang đầu 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Trang cuối