nhỏ|Vị trí của [[Thành Đô tại tỉnh Tứ Xuyên ngày nay]]
Thục (蜀) hay Cổ Thục (古蜀) là một quốc gia cổ ở vùng Tứ Xuyên, Trung Quốc. Xuất phát quyền lực của nước Thục là đồng bằng Thành Đô, với lãnh thổ chủ yếu nằm ở vùng Trung và Tây bồn địa Tứ Xuyên, cũng như vùng thượng thung lũng sông Hán Thủy. Nước Thục bị Tần đánh bại vào năm 316 TCN. Khi đó kinh đô của Thục đặt tại Thành Đô.
Lịch sử
Trong lịch sử, nước Thục được nhắc đến lần đầu trong vai trò một đồng minh với nhà Chu lật đổ nhà Thương, tham gia trận Mục Dã. Trong tài liệu khảo cổ học, nước Thục thời hậu Mục Dã thể hiện một văn hóa với kỹ thuật quân sự cao, tương đương với các nước chư hầu của nhà Chu; tuy nhiên, trong những thế kỷ sau, kỹ thuật quân sự của Thục đã đình đốn, điều này được phản ánh bởi sự vắng bóng trong sử sách.
Theo truyền thuyết, một vị vua thần thoại là Tàm Tùng có công dạy dân trồng lúa, hậu duệ của Tàm Tùng là Đỗ Vũ nhân nhà Chu suy yếu đã xưng đế hiệu là Thục Vọng Đế. Sau này Vọng Đế vì thông dâm với vợ của tướng quốc Biết Linh (鳖灵), do chuyện đổ bể nên nhường ngôi cho vị tướng quốc này. Biết Linh lên ngôi hiệu là Khai Minh Đế mở ra triều đại mới, triều đại này truyền được 12 đời thì bị nước Tần tiêu diệt. Trong nửa sau của thời Xuân Thu-Chiến Quốc, văn hóa Thục chịu ảnh hưởng ngày càng nhiều từ các nền văn hóa Sở và Ba; ví dụ, Thục học theo tục táng bằng thuyền của người Ba. Các bằng chứng khảo cổ học còn cho thấy rằng Thục cũng giao lưu với các nền văn hóa ở phía Nam tại Vân Nam và Quý Châu.
Trong thời Chiến Quốc, Tần và Sở ngày càng xâm lấn vào sâu trong vùng thung lũng sông Hán Thủy. Các xung đột với Thục đã bắt đầu tăng lên một cách không tránh khỏi; Thục đánh Tần năm 387 TCN và đánh Sở năm 377 TCN.
Bị nước Tần diệt
Các bằng chứng khảo cổ học cho thấy nhiều đường sạn đạo từ Tần tới Thục đã được xây dựng trong thời Chiến Quốc, qua các vùng địa hình vô cùng hiểm trở: dãy Tần Lĩnh và . Tuy truyền thuyết cho rằng người đã xây dựng con đường sạn đạo đầu tiên - - là vị vua Khai Minh cuối cùng (bị Tần lừa), nhưng các con đường này có lẽ đã được quân Tần xây dựng để chuẩn bị cho việc đánh chiếm bồn địa Tứ Xuyên.
Nhân việc Thục và Ba gây chiến lẫn nhau và cùng cầu cứu Tần, Tần vương xem xét khả năng nên đánh nước nào. Hai quân sư chính của Tần Huệ Vương, Trương Nghi và Tư Mã Thác, đã giữ các quan điểm trái nhau về vấn đề xâm lấn Thục. Trương Nghi tin rằng Tần đã gần với chiến thắng trong việc kiểm soát Trung Nguyên, ông cho rằng Tần nên tấn công kẻ thù truyền thống của là Hàn thì hơn là đánh Thục. Ở phía kia, Tư Mã Thác cho rằng việc xâm chiếm Thục sẽ làm tăng đáng kể nguồn lương thực cho Tần, làm nghiêng cán cân quyền lực về cho Tần. Vua Huệ Văn đã đồng ý với Tư Mã Thác và giao nhiệm vụ cho hai quân sư này chỉ huy cuộc tấn công vào Thục. Tần đánh bại Thục, giết chết vị vua Khai Minh cuối cùng, truất Thục vương đổi hiệu làm hầu.
Phục quốc bất thành
Tần biến Thục thành một quận và áp dụng một quy trình chặt chẽ để sáp nhập Thục vào Tần. Tần gửi quan chức đến trực tiếp cai trị tại Thục và chủ động khuyến khích dân di cư từ Tần tới Thục. Tuy Tần cố gắng xoa dịu dân chúng Thục bằng cách cho vua Thục cuối cùng là Thục hầu Thông tước vị Thục hầu, Thục vẫn nhiều lần nổi dậy chống Tần, và Tần lại đem quân đến dẹp.
Khi Tần Huệ Văn vương chết vào năm 311 TCN, quan Tần cai trị đất Thục là Thục tướng Trần Tráng (陈壮) đã lãnh đạo một cuộc nổi dậy chống Tần. Tư Mã Thác, Trương Nghi và Cam Mậu đã dẫn quân Tần vào Thục và dập tắt cuộc nổi loạn. Năm 301 TCN, Thục hầu Huy, con của Thông, đã nổi dậy. Tư Mã Thác dẫn quân vào Thục và dập tắt cuộc khởi nghĩa. Người lên thay Thục hầu Huy là Thục hầu Quán cũng nổi dậy chống Tần. Lần này, Trương Nhược dập tắt cuộc nổi dậy. Sau cuộc nổi dậy cuối cùng này, con cháu của các vua Khai Minh bị vĩnh viễn tước quyền lực thực sự.
Sau khi đảm bảo được quyền kiểm soát Thục, Tần dùng Thục làm một nơi lưu đày, nhà Hán sau này cũng học theo truyền thống này.
Danh sách quân chủ nước Thục
;Tàm Tùng thị (蠶叢氏)
;Bá Quán thị (柏灌氏)
;Ngư Phù thị (魚鳧氏)
;Bồ Ti thị (蒲卑氏)
;Khai Minh thị (開明氏)
👁️
51 | ⌚2025-09-16 22:26:39.082
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%
nhỏ|Vị trí của [[Thành Đô tại tỉnh Tứ Xuyên ngày nay]] **Thục** (蜀) hay **Cổ Thục** (古蜀) là một quốc gia cổ ở vùng Tứ Xuyên, Trung Quốc. Xuất phát quyền lực của nước Thục
Top 1 Sách Chăm Sóc Sức Khỏe Bán Chạy Chào Juice 40 Công Thức Nước Ép Cho Vẻ Đẹp Tươi Mới, Khỏe Khoắn Từ Bên Trong - Tặng Kèm Bookmark Green Life Chào Juice là
**Tấn** (Phồn thể: 晉國; Giản thể: 晋国) là một trong những nước chư hầu mạnh nhất trong thời kỳ Xuân Thu - Chiến Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Lãnh thổ quốc gia này tương
nhỏ|Roastbeef với Yorkshire puddings, khoai tây nướng và rau cải. **Ẩm thực Anh** bao gồm các phong cách nấu ăn, truyền thống và công thức nấu ăn liên quan đến nước Anh. Nó có những
nhỏ|300x300px|[[Phở là món ăn đặc trưng cho ẩm thực Việt Nam]] **Ẩm thực** là một hệ thống đặc biệt về quan điểm truyền thống và thực hành nấu ăn, nghệ thuật bếp núc, nghệ thuật
**Tiền Thục** (chữ Hán: 前蜀, bính âm: Qiánshǔ) là một trong 10 quốc gia được gọi là **Thập quốc** trong thời kỳ Ngũ đại Thập quốc trong lịch sử Trung Quốc, giữa thời nhà Đường
Nội dung tóm tắt Nước ép là một trong những cách tốt nhất để bổ sung một cách đa dạng các loại rau củ và trái cây vào chế độ ăn hằng ngày. Cuốn sách
Nước ép là một trong những cách tốt nhất để bổ sung một cách đa dạng các loại rau củ và trái cây vào chế độ ăn hằng ngày. Cuốn sách Juice - Nước ép
**Tào quốc** (phồn thể: 曹國; giản thể: 曹国) là một nước chư hầu nhà Chu tồn tại vào thời Xuân Thu trong lịch sử Trung Quốc. Lãnh thổ nước Tào hiện ở khoảng vùng Định
nhỏ|Óc bò nhỏ|Óc heo **Óc** hay não động vật, như hầu hết các cơ quan khác nội tạng có thể phục vụ như một món ăn dinh dưỡng. Các loại óc được ăn phổ biến
[[Phở - món ăn mang tính biểu tượng quốc tế của ẩm thực Việt Nam]] **Ẩm thực Việt Nam** là cách gọi của phương thức chế biến món ăn, nguyên lý pha trộn gia vị
**Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam** (gọi tắt: **Chủ tịch nước**) là nguyên thủ quốc gia của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là người đứng đầu
thumb|Nước hoa Vintage Atomizer **Nước hoa** hay **dầu thơm** (tiếng Anh: _Perfume_, ) là hỗn hợp của tinh dầu thơm hoặc các hợp chất tạo mùi thơm, chất hãm hương (lưu hương) và dung môi,
Một vùng đất ngập nước [[Thực vật ngập mặn ở các đầm lầy ven biển. Đầm lầy này nằm ở Everglades, Florida]] Đầm Dơi trong [[Khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ tại Việt
**Ẩm thực Trung Quốc** (, ) là một phần quan trọng của văn hóa Trung Quốc, bao gồm ẩm thực có nguồn gốc từ các khu vực đa dạng của Trung Quốc, cũng như từ
nhỏ|phải|Bún bò Huế, một trong những nét đặc trưng của ẩm thực xứ Huế **Ẩm thực Huế** là cách gọi của phương thức chế biến món ăn, nguyên lý chế biến, trang trí, phong cách
**Chế định Chủ tịch nước Việt Nam** qua các bản Hiến pháp là tổng thể các quy định trong các bản Hiến pháp Việt Nam về vị trí, vai trò, nhiệm vụ và quyền hạn
**Ẩm thực Hải Phòng** là một trong những phong cách chế biến ẩm thực địa phương của Việt Nam và cụ thể hơn là của vùng đồng bằng Bắc Bộ, với nền tảng nguyên liệu
Các đế quốc thực dân trên thế giới vào năm 1898, trước khi nổ ra [[Chiến tranh Tây Ban Nha–Mỹ và Chiến tranh Boer]] Các đế quốc thực dân trên thế giới vào năm 1800
**Dừa nước** hay còn gọi **dừa lá** (danh pháp hai phần: **_Nypa fruticans_**), trong các ngôn ngữ khác còn có các tên **Attap palm** (Singapore), **Nipa palm** (Philippines), **Mangrove palm** hoặc **Nipah palm** (Malaysia), là
nhỏ|phải|Nước mắm Việt Nam thường được đập thêm ớt đỏ cắt nhuyễn và tỏi để trở thành món [[nước chấm tỏi ớt]] nhỏ|phải|Nước mắm Thái Lan sản xuất, pha thêm ớt xanh nhỏ|phải|Nước mắm Nhật
**Ẩm thực Triều Tiên** là truyền thống nấu ăn thông thường và cách thức chế biến thành nghệ thuật ẩm thực Triều Tiên. Ẩm thực Triều Tiên đã phát triển qua nhiều thế kỷ thay
**Nước tương**, **tàu vị yểu** hay **xì dầu** là một loại nước chấm được sản xuất bằng cách cho hỗn hợp đậu tương, đậu phộng được rang chín, nước, muối ăn... bằng phương pháp lên
thumb|Một đĩa [[pad Thái với tôm, trứng và giá đỗ]] **Ẩm thực Thái Lan** (, , ) là sự hòa trộn tinh tế của thảo dược, gia vị và thực phẩm tươi sống với những
phải|Món ăn Lào thường hay có xôi nếp ăn kèm **Ẩm thực Lào** mang phong cách tương tự các quốc gia láng giềng là Campuchia và Thái Lan: cay, mặn và chua. Tuy nhiên, ẩm
**Nước nặng** là nước chứa một tỷ lệ đồng vị đơteri (deuterium) cao hơn thông thường, hoặc là **đơteri oxide**, D2O hay ²H2O, hoặc là **đơteri proti oxide**, HDO hay H¹H²O. Các tính chất vật
**Trận nước Bỉ** hay **Chiến dịch nước Bỉ** là một phần trong trận chiến nước Pháp, cuộc tấn công lớn của Đức Quốc xã tại Tây Âu trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Cuộc
**Trận chiến nước Pháp** (), còn được gọi là **Chiến dịch phía Tây** (**'), **Chiến dịch nước Pháp** (, ) và **Nước Pháp thất thủ''', là cuộc xâm lược của Đức nhằm vào Pháp, Bỉ,
nhỏ|Chiếc [[mũ cối (ở đây là mũ thời Đệ nhị Đế chế Pháp) là một hình tượng đại diện cho chủ nghĩa thực dân.]] **Chủ nghĩa thực dân** (Tiếng Anh: _colonialism_) là hình thái xã
nhỏ|[[Nước cam ép]] **Nước ép** hoặc **nước sinh tố** là một dung dịch tự nhiên chứa các mô từ trái cây hoặc các loại rau. Nước ép được tạo ra bằng tác động ép, vắt
**Quý Hán** (季漢; 221–263), thường gọi là **Thục Hán** (蜀漢), quốc hiệu chính thức là **Hán** (漢), còn bị gọi theo nghĩa miệt thị là **Thục** (蜀), là một trong ba quốc gia trong thời
**Hóa thực phẩm** là sự nghiên cứu các quá trình và tương tác hóa học của các thành phần sinh học và phi sinh học của thực phẩm. Các chất sinh học như thịt, cá,
Các loại thực phẩm khác nhau **Thực phẩm** (chữ Hán: 食品; _thực_ nghĩa là "ăn"; _phẩm_ trong "vật phẩm"), cũng gọi là **thức ăn** là bất kỳ vật phẩm nào, bao gồm chủ yếu các
nhỏ|Một cửa tiệm ở Đài Loan với thông báo cam đoan không sử dụng sữa Trung Quốc trong vụ bê bối sữa 2008. nhỏ|Thùng hấp bánh bao và sủi cảo, một hình ảnh quen thuộc
Ẩm thực Philippines **Ẩm thực Philippines** bao gồm các món ăn, phương pháp chế biến và phong tục ăn uống ở Philippines. Phong cách ẩm thực với các món ăn đặc trưng của nó đã
nhỏ|phải|Một [[bữa ăn sáng truyền thống tại một Ryokan ở Kyoto. Các món ăn bao gồm thịt cá thu nướng, _dashimaki_ (trứng tráng Nhật Bản, ở đây theo phong cách Kansai), cơm, đậu phụ trong
thumb|Ẩm thực Ý (theo chiều kim đồng hồ): [[Pizza Margherita, mì spaghetti alla carbonara, cà phê espresso, và kem gelato.]] **Ẩm thực Ý** đã phát triển qua nhiều thế kỷ với những biến động chính
nhỏ|333x333px **Bia** (bắt nguồn từ từ tiếng Pháp _bière_ /bjɛʁ/) nói một cách tổng thể, là một loại thức uống có cồn được sản xuất bằng quá trình lên men đường lơ lửng trong môi
**Tần** (, Wade-Giles: _Qin_ hoặc _Ch'in_) (900 TCN-221 TCN) là một nước chư hầu thời Xuân Thu và Chiến Quốc ở Trung Quốc. Cuối cùng nó đã lớn mạnh giữ vị trí thống trị toàn
**Chiến tranh Tần-Ba-Thục** (316 TCN) là cuộc chiến tranh diễn ra vào giữa thời Chiến Quốc trong lịch sử Trung Quốc với sự tham gia của bốn quốc gia là Tần, Ba và Thục và
Thực vật ngập mặn ở các [[đầm lầy ven biển. Đầm lầy này nằm ở Everglades, Florida.]] Thực vật ngập mặn tại Malaysia. **Thực vật ngập mặn** hay còn gọi **cây ngập mặn** là các
**Vệ** (Phồn thể: 衞國; giản thể: 卫国) là một quốc gia chư hầu của nhà Chu trong lịch sử Trung Quốc. Lãnh thổ nước này là vùng đất ngày nay thuộc miền bắc tỉnh Hà
Nước thải chưa được xử lý và rác thải công nghiệp chảy từ México vào Hoa Kỳ theo sông Mới chảy từ Mexicali, Baja California đến Calexico, California. **Ô nhiễm nước** là hiện tượng các
**Thực vật có mạch**, hay **thực vật bậc cao** là các nhóm thực vật có các mô hóa gỗ để truyền dẫn nước, khoáng chất và các sản phẩm quang hợp trong cơ thể. Thực
[[Cá hấp amok một món ăn của Campuchia]] **Ẩm thực Campuchia**, cũng như thói quen ẩm thực của nhiều dân tộc thuộc nền văn minh lúa nước trong khu vực châu Á, cho thấy những
nhỏ|Vòi nước bị đóng cặn vôi gây ra do nước cứng **Nước cứng** là loại nước chứa hàm lượng chất khoáng cao, chủ yếu là hai ion calci (Ca2+) và magnesi (Mg2+). Nước cứng được
Một tô bún nước lèo **Bún nước lèo** là loại bún nước thịnh hành tại nhiều địa phương miền Nam Việt Nam, đặc biệt nổi tiếng tại Sóc Trăng, Trà Vinh, Châu Đốc, Cà Mau,
Thức ăn nhanh tại Việt Nam Một bữa ăn nhanh tiêu biểu ở Hoa Kỳ gồm có 1 [[hamburger, khoai tây chiên (french fries), và l ly nước ngọt]] nhỏ|phải|Một bữa ăn với thức ăn
thumb|Tem bưu chính Nga cho thấy các đặc sản quốc gia điển hình được phục vụ ở Nga: những [[bánh kếp truyền thống của Nga, trứng cá muối, những bánh mì cuộn Đông Âu truyền
nhỏ|Vài miếng cá hồi Rui-be Ẩm thực Nhật Bản có rất nhiều đặc sản địa phương, gọi là _kyōdo ryōri_ (郷土料理) trong tiếng Nhật, nhiều món trong số chúng được làm từ các nguyên liệu
Thục (nước)