✨Liêu Đạo Tông

Liêu Đạo Tông

Liêu Đạo Tông (chữ Hán: 遼道宗; 1032-1101), là vị hoàng đế thứ tám của nhà Liêu trong lịch sử Trung Quốc. Ông trị vì từ tháng 8 âm lịch năm 1055 tới ngày 12 tháng 2 năm 1101, tổng thời gian trị vì là 46 năm.

Thân thế

Ông sinh năm 1032, là con trai trưởng của Liêu Hưng Tông Gia Luật Tông Chân và Tiêu Thát Lý, tên gọi theo tiếng Khiết Đan là Gia Luật Hồng Cơ, tên tự là Niết Tân, tên tự khi nhỏ là Tra Lạt.

Năm 1037, khi mới 5 tuổi, ông được Liêu Hưng Tông phong làm Lương vương. Năm 1042, khi 10 tuổi, ông được Liêu Hưng Tông phong làm Yên quốc vương, cai quản công việc của trung thừa ti. Năm sau (1043), khi mới 11 tuổi, ông được Liêu Hưng Tông giao cai quản công việc của bắc nam viện khu mật sứ, giữ chức thượng thư lệnh, sau cải phong thành Yên Triệu quốc vương. Năm 1052 ông giữ chức thiên hạ binh mã đại nguyên soái. Ông được sử sách ghi nhận là người trầm tĩnh, nghiêm nghị

Năm 1058 Đạo Tông lại ban cho Gia Luật Trọng Nguyên kim quyển, nhưng chỉ 3 ngày sau đã bị Đạo Tông dẹp tan, Trọng Nguyên chạy ra nơi sa mạc mà chết.

Trong thời gian đầu trị vì của Liêu Đạo Tông, ông nghe lời nói phải, khuyến khích phát triển nông nghiệp và chấn hưng giáo dục, cứu giúp người dân gặp thiên tai, hoạn nạn nên triều đình ổn định. Nhưng sau đó, vì nghe lời gian thần nên công việc triều chính dần dần trở thành hủ bại, đất nước rơi vào con đường suy vong. Đạo Tông lại không tiến hành sửa đổi, cải cách, bản thân lại ăn chơi xa xỉ; quan lại, địa chủ dần dần chiếm giữ hết đất đai, làm cho người dân chẳng thể chịu được cảnh thống khổ và oán thán. Đạo Tông lại trọng dụng một đại thần gian nịnh là Bắc viện khu mật sứ Ngụy vương Gia Luật Ất Tân, còn bản thân ông thì không trực tiếp sửa trị công việc triều chính, mọi việc đều nghe theo lời sàm tấu của Ất Tân, chính vì thế đã dẫn tới việc ông tin rằng hoàng hậu Tiêu Quan Âm cùng linh quan (quan coi giữ nhạc trong cung) Triệu Duy Nhất thông gian, nên đã sai giết chết hoàng hậu vào tháng 11 năm 1075, gọi là án Thập hương từ. Đồng thời Ất Tân cũng lo sợ nếu hoàng thái tử Gia Luật Tuấn lên ngôi thì ông ta sẽ gặp họa (vì Đạo Tông chỉ có hoàng thái tử Gia Luật Tuấn là con trai), nên bày mưu vu cho hoàng thái tử có ý đồ làm phản, kết cục dẫn tới cái chết của ông này vào tháng 11 âm lịch năm Đại Khang thứ 3 (1077). Tháng 10 năm đó, Gia Luật Ất Tân trước nguy cơ thất sủng và khả năng gặp họa (do Gia Luật Diên Hi lúc này đã được phong làm Yên quốc vương) đã ngầm có ý định chạy trốn sang Tống tị nạn, nhưng cơ mưu lộ tẩy và bị giết chết.

Đạo Tông tín Phật giáo, nên trong thời gian trị vì ông đã nhiều lần cho tu sửa chùa chiền, đền tháp. Sư tăng có lúc lên tới 36 vạn người. Sự thống trị của nhà Liêu dần dần hủ bại đã dẫn tới sự bất mãn của người dân thuộc các sắc tộc khác nhau, trong thời kỳ đó một sắc tộc bị nhà Liêu áp bức là người Nữ Chân đã dần dần hưng khởi, cuối cùng dẫn tới sự tan rã của nhà nước Liêu.

Ngày 12 tháng 2 năm 1101, Liêu Đạo Tông mất, thọ 70 tuổi.

Gia quyến

Cha mẹ

  • Cha : Liêu Hưng Tông Gia Luật Tông Chân
  • Mẹ : Tiêu Thát Lý Hoàng hậu , tặng Nhân Ý Hoàng hậu.

Thê thiếp

  • Tiêu Quan Âm Hoàng hậu (1040-1075) , cha là Tiêu Huệ (蕭惠) nhậm Ngụy quốc công , Triệu vương rồi Hán vương , mẹ là Tấn quốc Trưởng công chúa Gia Luật Sóc Cổ - con gái thứ ba của Liêu Thánh Tông và Tiêu Hoàng hậu. Niên hiệu Trọng Hy (1032-1055) , được Đạo Tông nạp làm phi , sinh một trai ba gái. Năm Thanh Ninh thứ nhất (1055) thăng vị Hoàng hậu , sau vì khuyên răn Hoàng đế nên bị Hoàng đế thất sủng , bà viết mười bài thơ thể hiện sự tức giận và oán hận. Năm Đại Khang thứ nhất (1075) , bị quyền thần vu oan tư thông với đại thần Triệu Duy Nhất (赵惟一) , bị Đạo Tông xử tử , thi thể trả về Tiêu gia , gọi là án Thập hương tử. Liêu Thiên Tộ Đế truy phong cho bà phong hiệu Tuyên Ý , hay Tuyên Ý Hoàng hậu.
  • Tiêu Thản Tư Hoàng hậu (?-1118) , có anh trai là Phò mã Đô úy trong triều. Năm Đại Khang thứ hai (1017) , được Tể tướng Gia Luật Ất Tân tiến cử nhập cung , sau đó sách phong Hoàng hậu. Năm Đại Khang thứ tám (1082) , tháng 12 , giáng làm Huệ phi, đưa đến Càn Lăng. Sau đó , mẹ của bà là Yến quốc phu nhân phạm tội trù ẻo Lương vương bị xử tử , Tiêu thị bị giáng xuống làm thường dân và sống ẩn dật tại Di Châu. Năm Thiên Khánh thứ sáu (1116) , Tiêu thị được Liêu Thiên Tộ đế triệu về , phong làm Thái hậu. Hai năm sau qua đời khi đang chạy trốn cùng quyền thần , chôn cất tại núi Thái Tử.
  • Tiêu Oát Đặc Lãn Quý phi , em gái Tiêu Thản Tư Hoàng hậu. Ban đầu hạ giá con trai của quyền thần Gia Luật Ất Tân , Đạo Tông vì không có người thừa kế nên ép ly hôn và đưa Đặc Lãn nhập cung , sách phong vị Quý phi.

Con cái

Toàn bộ là do Tiêu Quan Âm Hoàng hậu sinh ra.

Hoàng tử

  • Gia Luật Tuấn (1058-1077) , con trai duy nhất. Sáu tuổi phong Lương vương , tám tuổi trở thành Hoàng Thái tử. Bị Gia Luật Ất Tân vu tội mưu phản sau đó xử tử. Truy phong Chiêu Hoài thái tử, lấy lễ nghi thiên tử cải táng. Lấy Tiêu Cốt Dục (蕭骨浴) làm phi , có một con trai chính là Liêu Thiên Tộ đế sau này.

Hoàng nữ

  • Gia Luật Tát Cát Chích , trưởng nữ , hạ giá Tiêu Hà Mạt (蕭霞抹). Sơ phong Trịnh quốc công chúa rồi Ngụy quốc công chúa.
  • Gia Luật Củ Lý (?-1089) , nhị nữ , hạ giá Tiêu Thát Bưu Dã (蕭撻不也 , ?-1077). Sơ phong Tề quốc công chúa rồi Triệu quốc công chúa.
  • Gia Luật Đặc Lý , tam nữ , ban đầu hạ giá Tiêu Thù Oát (萧酬斡) , sau ly hôn rồi cải giá Tiêu Đặc Mạt (萧特末). Sơ phong Việt quốc công chúa , Tần quốc Trưởng công chúa rồi Lương quốc và Tống quốc Trưởng công chúa. Có hai con trai là Tiêu Trọng Cung (萧仲恭) và Tiêu Trọng Tuyên (萧仲宣) , sau đều làm quan cho nhà Tống.

Trong tiểu thuyết

Ông được miêu tả như là một nhân vật phụ trong Thiên long bát bộ của Kim Dung. Trong tiểu thuyết này ông kết nghĩa anh em với Tiêu Phong.

👁️ 50 | ⌚2025-09-03 20:58:28.584
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%

**Liêu Đạo Tông** (chữ Hán: 遼道宗; 1032-1101), là vị hoàng đế thứ tám của nhà Liêu trong lịch sử Trung Quốc. Ông trị vì từ tháng 8 âm lịch năm 1055 tới ngày 12 tháng
**Liêu Hưng Tông** (chữ Hán: 遼興宗; bính âm: Liao Xīngzōng; 3 tháng 4 năm 1016 - 28 tháng 8 năm 1055), là vị hoàng đế thuộc dòng họ **Gia Luật** (耶律氏) thứ bảy của nhà
**Liêu Thánh Tông** (chữ Hán: 遼聖宗; 972 - 1031), tên thật theo Hán danh là **Long Tự** (隆绪) và tên Khiết Đan là **Văn Thù Nô** (文殊奴), là vị Hoàng đế thứ sáu thuộc dòng
**Liêu Thái Tông** (25 tháng 11, 902 – 18 tháng 5, 947), tên thật là **Nghiêu Cốt**, tên tiếng Hán **Gia Luật Đức Quang** (耶律德光), tên tự **Đức Cẩn**, là vị hoàng đế thứ hai
**Nhà Liêu** hay **Liêu triều** ( 907/916-1125), còn gọi là nước **Khiết Đan** (契丹國, đại tự Khiết Đan: Tập tin:契丹國.png) là một triều đại phong kiến do người Khiết Đan kiến lập trong lịch sử
**Tống Huy Tông** (chữ Hán: 宋徽宗, 2 tháng 11, 1082 – 4 tháng 6, 1135), là vị Hoàng đế thứ tám của triều đại Bắc Tống trong lịch sử Trung Quốc. Ông trị vì từ
**Liêu Thiên Tộ** (chữ Hán: 遼天祚; bính âm: Liao Tiānzuòdì) (1075 – 1128), là vị hoàng đế thứ chín và cuối cùng của nhà Liêu, cai trị từ năm 1101 đến năm 1125. Tên thật
**Tây Liêu** () (1124 hoặc 1125-1218), hay còn gọi là **Hãn quốc Kara-Kitai** () hay **Tây Khiết Đan** quốc hiệu chính thức là **Đại Liêu** (), là một nhà nước của người Khiết Đan ở
nhỏ|300x300px|Bản đồ miêu tả chiến tranh Kim–Tống **Chiến tranh Kim – Tống** là một loạt các cuộc xung đột giữa nhà Kim (1115–1234) của người Nữ Chân và nhà Tống (960–1279) của người Hán. Năm
**Tống Nhân Tông** (chữ Hán: 宋仁宗, 12 tháng 5, 1010 - 30 tháng 4, 1063), tên húy **Triệu Trinh** (趙禎), là vị hoàng đế thứ tư của nhà Bắc Tống trong lịch sử Trung Quốc,
**Tống Chân Tông** (chữ Hán: 宋真宗, 23 tháng 12 năm 968 - 23 tháng 3 năm 1022), là vị Hoàng đế thứ ba của triều đại Bắc Tống trong lịch sử Trung Quốc, trị vì
**Bạc Liêu** là một tỉnh cũ ven biển thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long, nằm trên bán đảo Cà Mau, miền đất cực nam của Việt Nam. ## Nguồn gốc tên gọi Tỉnh Bạc
**Liêu sử** là một bộ sách lịch sử trong 24 bộ sách sử của Trung Quốc (Nhị thập tứ sử), tổng cộng có 116 quyển kể lại các sự kiện lịch sử từ khi ra
Trương Đạo Lăng, người sáng lập tông phái **Thiên sư Đạo** (chữ Hán: 天师道), còn gọi là **Ngũ Đấu Mễ Đạo** (五斗米道, nghĩa là "đạo Năm Đấu Gạo"), **Chính Nhất Đạo** (正一道), **Chính Nhất Minh
**Tống Thái Tông** (chữ Hán: 宋太宗, 20 tháng 11 năm 939 - 8 tháng 5 năm 997), tên húy **Triệu Quýnh** (趙炅), là vị Hoàng đế thứ hai của triều đại Bắc Tống trong lịch
nhỏ|phải|[[John Adams, Phó Tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên]] **Phó Tổng thống Hoa Kỳ** (_Vice President of the United States_) là một người giữ chức vụ công do Hiến pháp Hoa Kỳ tạo ra. Phó
**Tống Thái Tổ** (chữ Hán: 宋太祖, 21 tháng 3, 927 - 14 tháng 11, 976), tên thật là **Triệu Khuông Dận** (趙匡胤, đôi khi viết là **Triệu Khuông Dẫn**), tự **Nguyên Lãng** (元朗), là vị
**Lịch sử đạo Cao Đài** phản ánh sự hình thành và phát triển của đạo Cao Đài hoặc **Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ**, được các tín đồ Cao Đài gọi là **đạo Thầy** để
**Trần Đông** (chữ Hán: 陈东, 1086 – 1127), tự Thiếu Dương, người Đan Dương, Trấn Giang , nhân vật yêu nước cuối đời Bắc Tống. Ông là người lãnh đạo phong trào vận động của
**Tổng sản phẩm trên địa bàn** (GRDP - Gross Regional Domestic Product) là kết quả cuối cùng của hoạt động sản xuất thực hiện bởi các đơn vị sản xuất thường trú trên địa bàn
Đạo Phật có một lịch sử phát triển rất thăng trầm trong suốt hơn 2.500 năm; lan tỏa từ Ấn Độ ra khắp nơi trên thế giới. Do đó, việc hình thành các bộ phái
**Cao Ly Văn Tông** (Hangul: 고려 문종, chữ Hán: 高麗 文宗; 29 tháng 12 năm 1019 – 2 tháng 9 năm 1083, trị vì 1046 – 1083) là quốc vương thứ 11 của vương triều
**Thanh An** (25 tháng 12 năm 1934 – 21 tháng 4 năm 2011) là một nhà làm phim tài liệu nổi tiếng của điện ảnh Việt Nam, nguyên Phó tổng thư ký Hội Điện ảnh
**Tổng thống Ukraina** () là nguyên thủ quốc gia của Ukraina. Tổng thống thay mặt cho Ukraina về đối ngoại, thực hiện chính sách đối ngoại của nhà nước và tiến hành đàm phán, ký
**Tây Hạ Nghị Tông** (chữ Hán: 西夏毅宗; 1047-1067), tên thật là **Ngôi Danh Lượng Tộ** (嵬名諒祚) hay **Ngôi Danh Ninh Lệnh Lưỡng Xá** (嵬名寧令兩岔), là vị hoàng đế thứ hai của triều đại Tây Hạ,
**Liêu Thái Tổ** () (872-926), tên là **Gia Luật A Bảo Cơ** (**_Yelü Abaoji_**, 耶律阿保機), phiên âm tiếng Mongol: _Ambagyan_, Hán danh là **Gia Luật Ức** (耶律亿), nhũ danh **Xuyết Lý Chích** (啜里只), là vị
Chiếc Túi xách tay công sở, túi đeo chéo nữ chần trám dạo phố phong cách hàn quốc với thiết kế dáng hình thang cùng chi tiết chần trám lạ mắt tạo nên một phong
Vương Trùng Dương và [[Toàn Chân thất tử, tranh vẽ trên tường am Trường Xuân tại Vũ Hán]] **Toàn Chân đạo** (全真道) hay **Toàn Chân giáo** (全真教) (nghĩa là _giáo phái toàn hảo_, _giáo phái
Túi đeo vai da nữ kiểu gấp, nhún bánh bèo Yuumy Seasand YN253 với form túi nhỏ nhắn được làm từ chất liệu da tổng hợp cao cấp chống bong tróc tự nhiên, chống thấm
**Báo và Đài Phát thanh – Truyền hình Bạc Liêu** (tiếng Anh: _Bac Lieu Newspaper and Radio – Television_, viết tắt: **BLTV**, trước đó Đài lấy logo là **_BTV_**) là một đơn vị sự nghiệp
Túi đeo chéo da nữ nắp gập Yuumy Smooth YN252 là một sản phẩm nổi bật với thiết kế phần nắp gập được viền chỉ chạy dọc mép túi. Sử dụng chất liệu da tổng
Túi đeo chéo da nữ hình hộp khóa nam châm basic Trita RHN155 ấn tượng với sự tối giản trong thiết kế form hộp và điểm nhấn nắp vuông cổ điển. Túi được làm từ
Túi đeo chéo da nữ YUUMY Seasand YN191 với kiểu dáng cơ bản kết hợp với chất liệu da tổng hợp cao cấp giúp thiết kế trông gọn gàng, cứng cáp. Không gian bên trong
Túi đeo chéo da nữ phong cách dịu dàng nữ tính Yuumy Seasand YN247 với thiết kế đơn giản nhưng không kém phần tinh tế, được làm từ chất liệu da tổng hợp mang lại
Túi đeo chéo da nữ thời trang Yuumy Seasand YN230 có kích thước nhỏ gọn, được thiết kế dành cho người dùng yêu thích phong cách hiện đại, năng động. Túi làm từ chất liệu
Túi đeo vai da nữ dáng thuyền phong cách Yuumy Seasand YN256 được làm từ chất liệu da tổng hợp cao cấp, mềm mại, bền bỉ theo thời gian. Với 4 gam màu hiện
Túi xách đeo vai da nữ hình chữ nhật Yuumy Seasand YN234 được làm từ chất liệu da tổng hợp cao cấp có họa tiết caro với các đường chỉ nổi, tạo điểm nhấn trẻ
Túi đeo chéo YN183 là sự pha trộn giữa nét đẹp cổ điển và tinh thần thời trang hiện đại. Chất liệu da tổng hợp cao cấp với ưu điểm là bền bỉ, chống thấm
Túi đeo chéo da nữ YN196 làm từ chất liệu da tổng hợp cao cấp cùng thiết kế chần chỉ sang trọng. Các màu sắc bắt mắt kết hợp cùng các đường nét đơn giản,
Túi đeo chéo da nữ phối ngăn chần chỉ Yuumy Seasand YN202 được làm từ chất liệu da tổng hợp cao cấp giúp sản phẩm chắc chắn, bền bỉ và đứng form. Họa tiết trên
Túi Đeo Chéo da Nữ YUUMY Seasand YN242 được làm từ chất liệu da tổng hợp bền, đẹp. Đường chỉ may viền tỉ mỉ và ngăn khóa trước cách điệu với vân nhám đơn
Túi đeo chéo nữ YUUMY YN283 là sự kết hợp hoàn hảo giữa thời trang và tiện dụng. Được làm từ chất liệu da tổng hợp, với thiết kế nhỏ gọn nhưng vẫn đủ rộng
Túi đeo chéo da nữ dáng ngang Lata HN119 được tạo bởi đường cong uyển chuyển tinh tế, cảm giác khi nhìn vào rất dễ chịu và cuốn hút. Túi được làm từ chất liệu
Túi đeo chéo da nữ nắp gập Yuumy Seasand YN208 được làm từ chất liệu da tổng hợp cao cấp, bền đẹp trong suốt quá trình sử dụng. Form túi cứng cáp, chắc chắn. Túi
Túi đeo chéo da nữ dáng tròn Trita RHN261 với form dáng tròn độc đáo, túi mang lại vẻ ngoài trẻ trung và thời trang. Được làm từ chất liệu da tổng hợp cao cấp,
Túi đeo chéo da nữ Yuumy Smooth YN254 được làm từ chất liệu da tổng hợp cao cấp, kích thước túi vừa phải, đủ để đựng các vật dụng cá nhân cần thiết như điện
Túi đeo chéo nữ YN138 với kiểu dáng hình hộp, nắp gập cổ điển đơn giản nhưng sang trọng. Túi được làm từ chất liệu da tổng hợp cao cấp, nổi bật bởi họa tiết
Túi được thiết kế theo phong cách mới, phù hợp với team váy, dạ hội, dạo phố Size nhỏ nhưng đáy rộng, tha hồ đựng đồ vô số Chất liệu da tổng hợp cao cấp
Túi đeo vai da nữ thiết kế tối giản hiện đại Yuumy Seasand YN221 được làm từ chất liệu da tổng hợp cao cấp, từng đường kim mũi chỉ đều được gia công tỉ mỉ
Túi đeo chéo da nữ nắp gập dáng vuông cá tính Yuumy Seasand YN197 được làm từ chất liệu da tổng hợp cao cấp, sản phẩm được gia công tỉ mỉ từng đường kim mũi