Trương Thúc Dạ (chữ Hán: 張叔夜; bính âm: Zhāng Shūyè; 1065 – 1127), tên tự là Kê Trọng, người Vĩnh Phong, Tín Châu , là tướng lĩnh, đại thần cuối đời Bắc Tống. Khi quân Kim lần thứ 2 nam hạ, cánh quân của ông là lực lượng cần vương duy nhất đến được Biện Kinh.
Nhờ ấm làm quan, bảo vệ biên thùy
Thúc Dạ là cháu nội của thị trung Trương Kỳ, từ nhỏ hay bàn việc quân, nhờ ấm được làm Lan Châu lục sự tham quân. Châu này là nơi biên thùy xa nhất của nhà Tống, cậy Hoàng Hà che chở, mỗi năm vào lúc mặt sông đóng băng, ắt phải phòng bị nghiêm ngặt, binh sĩ nhiều tháng không được cởi giáp. Thúc Dạ cho rằng như vậy không phải kế hay, bèn tìm một nơi gọi là Đại Đô – vốn là giao điểm của năm con đường – người Khương xâm phạm, ắt phải tập kết tại đó, rồi theo năm con đường ấy mà vào. Thúc Dạ dựa trên hình thế, vẽ sơ đồ công thủ, tính toán xong, cho xây thành, gọi là Tây An Châu; từ đây Lan Châu không còn nỗi lo về người Khương.
Hoạn lộ thăng trầm, đi sứ nước Liêu
Thúc Dạ từng làm Tri Tương Thành, Trần Lưu huyện; được Tưởng Chi Kỳ tiến cử, đổi làm Lễ tân phó sứ, Thông sự xá nhân, Tri An Túc quân; do nhân sự dư thừa, nên trở về vị trí cũ. Dâng những bài văn tự viết, được làm Tri Thư, Hải, Thái 3 châu. Giữa những năm Đại Quan (1107 – 1110), làm Khố bộ viên ngoại lang, Khai Phong thiếu doãn. Lại dâng văn, được triệu về kinh thi chế cáo, ban Tiến sĩ xuất thân, thăng Hữu tư viên ngoại lang.
Thúc Dạ đi sứ nước Liêu, chơi bắn tên, trúng đích đầu tiên. Người Liêu lạ lùng thán phục, muốn xem ông dương cung; cho rằng không có tiền lệ, nên từ chối. Sau khi trở về, vẽ sông núi, thành quách, đồ đạc, lễ nghi nước Liêu làm 5 thiên để dâng lên. Bởi em họ Trương Khắc Công đàn hặc Thái Kinh, nên Kinh trút giận lên Thúc Dạ, bới móc lỗi lầm của ông để biếm làm Giám Tây An thảo trường. Về sau, được triệu làm Bí thư thiếu giám, cất nhắc Trung thư xá nhân, Cấp sự trung. Bấy giờ quan lại làm việc lười nhác, vì thế mệnh lệnh do môn hạ tỉnh phát ra thường ghi trước chức hàm và danh tính, đợi có việc thì điền nội dung vào. Thúc Dạ ra sức phản đối tệ đoan này. Được tiến chức Lễ bộ thị lang, lại bị Kinh ghét bỏ, nhận hàm Huy Du các đãi chế, trở lại làm Tri Hải Châu.
Trấn áp nghĩa quân, đơn độc cần vương
Tống Giang khởi nghĩa ở Hà Sóc, cướp bóc 10 quận, quan quân không dám chống lại. Giang đánh tiếng sắp đến, Thúc Dạ sai gián điệp dò xét, biết nghĩa quân ở bờ biển cướp hơn 10 thuyền lớn để chở những thứ giành được. Vì thế mộ ngàn tử sĩ, đặt mai phục gần thành và bên bờ biển, rồi sai khinh binh dẫn dụ nghĩa quân. Đợi nghĩa quân vào sâu, phục binh bên bờ biển nổi lửa đốt thuyền, phục binh gần thành đổ ra đánh, nghĩa quân không còn lòng dạ chống lại. Phó thủ lĩnh nghĩa quân bị bắt, Tống Giang bèn hàng. Được gia Trực học sĩ, dời sang Tế Nam phủ. Nghĩa quân Sơn Đông bất ngờ kéo đến, Thúc Dạ nhắm chừng không thể dẹp nổi, bèn tìm kế trì hoãn. Thúc Dạ lấy giấy xá miễn cũ, sai lính đưa thư gởi đến quận; nghĩa quân nghe được, bắt đầu bỏ đi. Thúc Dạ bày tiệc trên tiếu môn , ra vẻ nhàn hạ, sai các viên lại tuyên cáo lệnh xá miễn. Nghĩa quân nghi hoặc dùng dằng, đến chiều chưa quyết. Thúc Dạ phát 5000 quân, nhân lúc nghĩa quân uể oải mà tấn công, nghĩa quân tan chạy, quan quân đuổi chém được mấy ngàn thủ cấp. Nhờ công được tiến Long Đồ các Trực học sĩ, Tri Thanh Châu.
Năm Tĩnh Khang đầu tiên (1126), quân Kim tấn công, Thúc Dạ mấy lần dâng sớ xin kỵ binh, cùng chư tướng chẹn đường về của địch, nhưng không được hồi đáp. Dời sang nhận chức ở Đặng Châu. Triều đình đặt soái của 4 đạo, Thúc Dạ lãnh Nam đạo đô tổng quản. Quân Kim lại đến, Tống Khâm Tông tự tay viết thư kêu gọi cần vương. Lập tức tự nắm trung quân, lấy con trai Bá Phấn nắm tiền quân, Trọng Hùng nắm hậu quân, cả thảy 3 vạn người, hôm sau lên đường. Đến Úy Thị, giao chiến với quân Kim đi do thám, vừa đánh vừa tiến. Ngày hối tháng 11 ÂL, đến kinh thành, đế ngự ở cửa Nam Huân, trông thấy quân đội của Thúc Dạ rất chỉnh tề. Sau khi gặp mặt, đề xuất đưa đế đi Tương Dương để tạm tránh thế giặc mạnh, đế đồng ý. Được gia Duyên Khang điện học sĩ. Tháng nhuận, đế ở trên thành, xem Thúc Dạ bày trận ở vườn Ngọc Tân, áo giáp sáng ngời, diễu võ dưới thành; đế hài lòng, cho tiến Tư Chánh điện học sĩ, lệnh đưa quân vào thành. Thúc Dạ giao chiến với quân Kim liên tiếp 4 ngày, giết được 2 viên tướng địch có đeo vòng vàng. Đế sai sứ gởi thư có niêm phong sáp, nội dung chép những lời khen ngợi Thúc Dạ, làm hịch cáo với các nơi, nhưng chẳng thấy ai khác tham gia cần vương. Cha con Thúc Dạ đều ra sức chiến đấu, nhưng cuối cùng Biện Kinh vẫn thất thủ, bản thân ông bị thương. Xa giá ra gặp Kim soái, Thúc Dạ dập đầu trước ngựa mà can, đế nói: "Trẫm vì lo cho sanh linh, không thể không tự đi." Thúc Dạ khóc to mà vái lạy, mọi người đều khóc. Đế quay đầu an ủi rằng: "Kê Trọng đã gắng sức rồi!"
Phản đối họ khác, phẫn uất mà chết
Người Kim muốn lập họ khác làm hoàng đế, Thúc Dạ cùng bọn Tôn Phó gởi thư cho 2 Kim soái Tông Hàn, Tông Vọng xin lập thái tử để thuận với lòng dân, nên chọc giận bọn Tông Hàn, nhưng ông vẫn kiên trì phản đối. Thúc Dạ bị người Kim đưa về bắc, trên đường không ăn cơm, chỉ uống chút canh. Đến Bạch Câu, người đánh xe nói: "Đã qua giới hà (sông ranh giới) rồi!" Thúc Dạ đột ngột đứng phắt dậy, ngửa mặt lên trời kêu to một tiếng, rồi không nói nữa. Ngày hôm sau thì mất, hưởng thọ 63 tuổi. Tin tức truyền về, triều đình Nam Tống tặng Khai phủ nghi đồng tam tư, thụy là Trung Văn.
Hình tượng trong văn học
Thủy hử
Ở những bản Thủy hử chưa được san định bởi Kim Thánh Thán, Thúc Dạ làm Tế Châu thái thú, chiêu hàng thành công bọn hảo hán Lương Sơn Bạc do Tống Công Minh đứng đầu. Ở bản được san định bởi Kim Thánh Thán, hồi 70, Lư Tuấn Nghĩa mơ thấy một người cao lớn, tay cầm bảo cung, tự xưng "ta là Kê Khang".
Thuyết nhạc toàn truyện
Ở tiểu thuyết Tinh trung diễn nghĩa thuyết bản Nhạc vương toàn truyện, gọi tắt là Thuyết Nhạc toàn truyện (bản dịch ở Việt Nam là Nhạc Phi diễn nghĩa) của tác gia Tiền Thái (đầu đời Thanh), Thúc Dạ làm Hà Gian thái thú, trá hàng Ngột Thuật để bảo toàn cho phủ Hà Gian, về sau đến trước mặt 2 vua Tống mà rút kiếm tự sát.
Đãng khấu chí
Ở tiểu thuyết Đãng khấu chí của tác gia Du Vạn Xuân (đời Thanh) – một phiên bản tục thư khác của Thủy hử, Thúc Dạ trấn áp nghĩa quân, giết sạch các thủ lĩnh Lương Sơn Bạc. Trong tác phẩm, ông có hai người con trai là Trương Trọng Hùng và Trương Bá Phấn và một người cháu họ tên Trương Minh Kha.
👁️
44 | ⌚2025-09-16 22:05:13.260
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%
nhỏ|280x280px|Dạ dày (phần tô hồng) trong hệ thống [[ống tiêu hóa (_canalis gastrointestinales_)]] **Dạ dày** hay **bao tử** (tiếng Latin: _Ventriculus_) là một trong những cơ quan trực thuộc hệ tiêu hóa (_Apparatus digestorius_) ở
nhỏ|phải|Trải nghiệm công nghệ thực tế ảo tại Hà Nội, Việt Nam **Thực tế ảo** ( - _VR_) là một trải nghiệm mô phỏng có thể giống hoặc khác hoàn toàn với thế giới thực.
**Hào môn dạ yến** (The banquet / Party of a Wealthy Family) (豪門夜宴) là bộ phim hài quy tụ nhiều diễn viên, ca sĩ nổi tiếng nhất thời bấy giờ (đầu thập niên 90) của
nhỏ|Một cửa tiệm ở Đài Loan với thông báo cam đoan không sử dụng sữa Trung Quốc trong vụ bê bối sữa 2008. nhỏ|Thùng hấp bánh bao và sủi cảo, một hình ảnh quen thuộc
**Đại bi** hay **từ bi xanh** (danh pháp hai phần: **_Blumea balsamifera_**) là loài thực vật có hoa thuộc chi Đại bi (_Blumea_), họ Cúc (Asteraceae). Cây được dùng làm thuốc, lấy tinh dầu và
**Trường Trung học Phổ thông Nguyễn Thị Minh Khai** (Tên cũ: **Trường nữ Gia Long**, **Trường nữ sinh Áo Tím**; tên khác: **Miki**) là một trường trung học phổ thông công lập ở Thành phố
**Quý Hán** (季漢; 221–263), thường gọi là **Thục Hán** (蜀漢), quốc hiệu chính thức là **Hán** (漢), còn bị gọi theo nghĩa miệt thị là **Thục** (蜀), là một trong ba quốc gia trong thời
**Huỳnh Thúc Kháng** (chữ Nho: 黃叔沆, 1 tháng 10 năm 1876 – 21 tháng 4 năm 1947), tự **Giới Sanh**, hiệu **Mính Viên** (hay đôi khi được viết là **Minh Viên**), là một chí sĩ
**Súng trường tự động Kalashnikov** (**А**втомат **К**алашникова (chữ Kirin, viết thường) hoặc **A**vtomat **K**alashnikov (chữ Latinh), viết tắt là **АК**, **ак** hay **AK**) là một trong những súng trường tấn công (theo phân loại của
**Trương Học Hữu** (sinh ngày 10 tháng 7 năm 1961) là một nam ca sĩ kiêm diễn viên người Hồng Kông. Được mệnh danh là "Ca Thần", các giải thưởng của anh gồm giải Âm
**Trương Phát Tông** (; ), thường được biết đến với nghệ danh **Trương Quốc Vinh** (, , 12 tháng 9 năm 1956 – 1 tháng 4 năm 2003), là một nam ca sĩ kiêm diễn
**Trương** (giản thể: 张 ; phồn thể: 張) là một họ của người Việt Nam. Họ Trương cũng có tại Trung Quốc (Zhang), Triều Tiên / Hàn Quốc (Jang), Đài Loan (Chang), và Singapore (Chong).
**_Thủy hử_** () là một bộ phim truyền hình của Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc phát sóng lần đầu năm 1998. ## Lịch sử Đây là chuyển thể truyền hình từ tiểu thuyết
**Trương Lương Dĩnh** ( hay còn được biết đến với cái tên **Jane Zhang**, sinh ngày 11 tháng 10 năm 1984 tại Thành Đô, Tứ Xuyên, Trung Quốc) là một ca sĩ nhạc pop người
phải|Ảnh 3D phân tử [[Saccarose|đường mía]] nhỏ|Cây thốt nốt (loại cây có chứa đường và người ta có thể dùng chúng để làm ra đường). nhỏ|Đường (theo chiều kim đồng hồ từ trên cùng bên
**Trường Xuân** () là thủ phủ và là thành phố lớn nhất ở tỉnh Cát Lâm, Trung Quốc. Nằm ở trung tâm bình nguyên Đông Bắc, Trường Xuân được quản lý như một thành phố
**Còng** hay còn gọi là **muồng tím**, **muồng ngủ**, **me tây**,... tại các nước khác được biết đến với các tên gọi: _cây Saman_, _Rain tree_, _Monkey pod_, _Filinganga_, _Gouannegoul_, _Marmar_, _T amalini_, _Palo de
**Trường Trung học phổ thông chuyên Ngoại ngữ** (tiếng Anh: _Foreign Language Specialized School_; viết tắt: **_PTCNN_**, **_CNN_** hoặc **_FLSS_**) là một trường trung học phổ thông chuyên hệ công lập tại Hà Nội, Việt
**Trường Trung học Phổ thông Chuyên Vĩnh Phúc** được thành lập theo quyết định 382/QĐ-UB ngày 23 tháng 4 năm 1997, là một trường trung học phổ thông công lập nằm ở thành phố Vĩnh
**Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh** là trường đại học chuyên đào tạo nhóm ngành sân khấu, điện ảnh và nghệ thuật tại Thành phố Hồ Chí Minh.
**Ẩm thực Triều Tiên** là truyền thống nấu ăn thông thường và cách thức chế biến thành nghệ thuật ẩm thực Triều Tiên. Ẩm thực Triều Tiên đã phát triển qua nhiều thế kỷ thay
**Thực phẩm chức năng** (tiếng Anh: _functional foods_) là các sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên hoặc là thực phẩm trong quá trình chế biến được bổ sung thêm các chất "chức năng". Cũng
**Trương Vĩnh Trọng** (11 tháng 11 năm 1942 - 19 tháng 2 năm 2021) là một chính trị gia Việt Nam. Ông nguyên là Ủy viên Bộ Chính trị khóa X, Bí thư Trung ương
**Phong Kiều dạ bạc** là bài thơ rất nổi tiếng của Trương Kế, tác giả sống vào khoảng trước sau năm 756- đời vua Đường Túc Tông. Trương Kế tự là Ý Tôn, từng thi
**Sự biến Tĩnh Khang** (), còn gọi **Loạn Tĩnh Khang** () hay **Sự sỉ nhục Tĩnh Khang** (), là một biến cố lớn trong lịch sử Trung Quốc xảy ra vào năm 1127, đánh dấu
**_Thủy hử_** hay **_Thủy hử truyện_** (水滸傳, nghĩa đen là "bến nước"), tên gốc là **_Trung nghĩa truyện_** (忠義傳) hay **_Trung nghĩa Thủy hử truyện_** (忠義水滸傳), là một tác phẩm trong bốn tác phẩm lớn
**Đạ Tẻh** là thị trấn huyện lỵ của huyện Đạ Huoai (cũ), tỉnh Lâm Đồng, Việt Nam. ## Địa lý Thị trấn Đạ Tẻh có vị trí địa lý: *Phía đông giáp xã Đạ Kho
**Ung thư dạ dày** có thể phát triển ở bất cứ phần nào của dạ dày, có thể lan ra khắp dạ dày và đến các cơ quan khác của cơ thể; đặc biệt là
**_Trường học siêu nhân_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Sky High_**) là một bộ phim điện ảnh Mỹ thuộc thể loại hàihành độngsiêu anh hùng ra mắt năm 2005 do Mike Mitchell làm đạo diễn, với
**Nguyễn Thị Hiền Thục** (sinh ngày 13 tháng 5 năm 1981), thường được biết đến với nghệ danh **Hiền Thục**, là một nữ ca sĩ người Việt Nam. ## Tiểu sử Thục sinh trưởng trong
**_Dạ cổ hoài lang_** là bản nhạc do nhạc sĩ Cao Văn Lầu sáng tác, nói về việc nghe tiếng trống trong đêm mà thương nhớ chồng. Từ bản _Dạ cổ hoài lang_ mỗi câu
**Tống Huy Tông** (chữ Hán: 宋徽宗, 2 tháng 11, 1082 – 4 tháng 6, 1135), là vị Hoàng đế thứ tám của triều đại Bắc Tống trong lịch sử Trung Quốc. Ông trị vì từ
**Nhạc Phi** (24 tháng 3 năm 1103 – 28 tháng 1 năm 1142) là nhà quân sự nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc, danh tướng chống quân Kim thời Nam Tống. Trước sau tổng cộng
**Trận Trường Bình** là trận đánh lớn giữa nước Tần và nước Triệu thời Chiến Quốc trong lịch sử Trung Quốc diễn ra từ năm 262 TCN đến năm 260 TCN. Cả hai bên đều
**Tống Giang** (chữ Hán: 宋江), tự Công Minh (公明) , là một nhân vật có thật sống vào thế kỷ 12 dưới triều Tống ở Trung Quốc. Tuy nhiên, cuộc đời thật của ông chỉ
nhỏ|phải|Lâm Xung được minh hoạ trong một bức tranh của họa sĩ Nhật Bản Utagawa Kuniyoshi (hiện trưng bày tại bảo tàng Anh). **Lâm Xung** (chữ Hán: 林冲; bính âm: _Lín Chōng_) là một nhân
**Tống sử** (chữ Hán: 宋史) là một bộ sách lịch sử trong Nhị thập tứ sử của Trung Hoa. Sách này kể lịch sử thời nhà Tống, tức là Bắc Tống và Nam Tống; được
1. Bạch Dạ Hành Kosuke,chủ một tiệm cầm đồ bị sát hại tại một ngôi nhà chưa hoàn công, một triệu yên mang theo người cũng bị cướp mất. Sau đó một tháng, nghi can
1.Bạch Dạ Hành Osuke, chủ một tiệm cầm đồ bị sát hại tại một ngôi nhà chưa hoàn công, một triệu yên mang theo người cũng bị cướp mất. Sau đó một tháng, nghi can
1.Bạch dạ hành Kosuke, chủ một tiệm cầm đồ bị sát hại tại một ngôi nhà chưa hoàn công, một triệu yên mang theo người cũng bịcướp mất. Sau đó một tháng, nghi can Fumiyo
Cây **đại hồi** hay **đại hồi hương** hoặc **bát giác hồi hương** hoặc đơn giản chỉ là cây **hồi** hay **tai vị** hoặc **hoa hồi**, danh pháp khoa học _Illicium verum_, (tiếng Trung: 八角, pinyin:
nhỏ|phải|Tượng Tần Cối và Vương Thị quỳ trước Nhạc Miếu ở Hàng Châu, hai tượng này dùng để người Trung Quốc đến thăm nhằm mục đích phỉ nhổ tội trạng của hai người **Tần Cối**
**Lê Đức Anh** (1 tháng 12 năm 1920 – 22 tháng 4 năm 2019), tên khai sinh là **Lê Văn Giác**, bí danh là **Nguyễn Phú Hòa**, **Sáu Nam**, là Chủ tịch nước thứ 4
**Trường Thơ Loạn** (1937 (?)- 1946) do Hàn Mặc Tử chủ xướng thành lập tại Bình Định. Đây là một tập hợp của một số thi sĩ trong phong trào Thơ mới, có chung một
phải|Bản đồ tổng quan các tuyến đường của cuộc Vạn lý Trường chinh**Vạn lý Trường chinh** (_wanli changzheng_), tên đầy đủ là **Nhị vạn ngũ thiên lý trường chinh**, là một cuộc rút lui quân
**Timothy đến trường** (nguyên bản là _Timothy goes to school_) là phim bộ hoạt hình dựa trên cuốn truyện cùng tên của Rosemary Wells kể về một học sinh của một trường mẫu giáo có
**Tống Khâm Tông** (chữ Hán: 宋欽宗; 23 tháng 5, 1100 - 14 tháng 6, 1161), tên thật là **Triệu Đản** (赵亶), **Triệu Huyên** (赵烜) hay **Triệu Hoàn** (赵桓), là vị Hoàng đế thứ chín và
**Công Tôn Thắng**, tên hiệu **Nhập Vân Long** ( _rồng luồn mây_), là một nhân vật hư cấu trong tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc _Thủy Hử_. Ông là một trong 36 Thiên Cương Tinh
nhỏ|trương Thông thời nhà Minh ở Trung Quốc **Trương Thông** (chữ Hán: 张璁; 1475 – 1539), tự **Bỉnh Dụng**, người huyện Vĩnh Gia, phủ Ôn Châu, Thừa Tuyên Bố chánh sứ tư Chiết Giang ,
nhỏ|Trương Quả Lão cưỡi lừa, tay cầm [[ngư cổ.]] **Trương Quả Lão** (tiếng Trung: 張果老; bính âm: Zhāng Guǒ Lǎo; Wade-Giles: Chang Kuo Lao; 596-735), còn có tên là **Trương Quả** (張果), là một trong
Dạ dày