✨Nam Hải phong vân

Nam Hải phong vân () là một bộ phim Trung Quốc do Trương Dũng Thủ và Cảnh Mộ Quỳ đồng đạo diễn, Lục Trụ Quốc viết kịch bản, lấy bối cảnh cuộc Hải chiến Hoàng Sa. Phim được xưởng phim Bát Nhất thuộc Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc sản xuất năm 1976, vào cuối thời kỳ Cách mạng Văn hóa.

Bối cảnh

Cuối thập niên 1960, Trung Quốc lao vào một cuộc Cách mạng Văn hóa. Tứ nhân bang lúc đó đang nổi lên giành ảnh hưởng. Giang Thanh, vợ của Mao Trạch Đông, lúc đó muốn sử dụng tranh chấp ở quần đảo Hoàng Sa (Trung Quốc gọi là Tây Sa) để kích động quần chúng. Năm 1970, bà từng đến đảo Hải Nam rồi ra lệnh tấn công các đảo mà quân lực Việt Nam Cộng hòa đang chiếm giữ, tuy nhiên lệnh bà không được chấp hành vì bà không có quyền.

Ngay sau cuộc hải chiến năm 1974, Giang Thanh đã lợi dụng cơ hội để tuyên truyền chính trị với người dân trong nước, đồng thời đánh bóng tên tuổi mình. Trên cương vị lãnh đạo bộ phận tuyên truyền nhà nước, bà đã chỉ thị tuyên truyền rằng Tây Sa là một bộ phận không thể tách rời của lãnh thổ Trung Quốc từ thời xa xưa. Bà đã cử Trương Vĩnh Mai đến quần đảo để chào đón các quân nhân đang đóng trên đảo; Trương cũng viết bài thơ "Tây Sa chi chiến" () nhằm đề cao vai trò của Giang. Bà cũng yêu cầu nhà văn Hạo Nhiên viết tiểu thuyết Tây Sa nhi nữ () một phần nói về xung đột trên quần đảo, với một đoạn được Bộ trưởng Văn hóa Vu Hội Vịnh yêu cầu đưa vào nhằm đề cao vai trò của Giang Thanh. Bà cũng cho tổ chức một cuộc triển lãm nhiếp ảnh hình ảnh trên đảo. Số phim nguyên tác do Trung Quốc sản xuất trong thời kỳ này rất hiếm và chịu rất nhiều chi phối từ Tứ nhân bang.

Nội dung

Bộ phim nói về cuộc chiến đấu bảo vệ tổ quốc của nhân dân Trung Quốc và Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc chống lại cuộc xâm lược của Hải quân Việt Nam Cộng hòa trên quần đảo Tây Sa vào năm 1974.

Trong thập niên 1960, tàu thuyền của Hải quân Việt Nam Cộng hòa thường xuyên quấy nhiễu khu vực Nam Hải. Một hôm, trong lúc gia đình Vu Hóa Long sinh sống ở quần đảo Tây Sa ra biển gặp phải tàu hiệu số 10 của Việt Nam Cộng hòa đang xâm phạm lãnh hải, nên đã tìm cách đối phó tàu xâm phạm. Thuyền của Vu Hóa Long đã bị tàu số 10 làm lật đổ, nhưng họ được hải quân và các ngư dân cứu vớt. Vu Hóa Long gia nhập hải quân và thăng tiến binh nghiệp.

10 năm sau, Vu Hóa Long đã trở thành hạm trưởng. Chính quyền Sài Gòn tiếp tục đưa tàu số 10 đến khu vực. Trong cuộc hải chiến với Hải quân Việt Nam Cộng hòa, gia đình của Vu Hóa Long được đoàn tụ — cha anh chính là thuyền trưởng của tàu đánh cá, còn em gái của anh cũng quản lý thuyền. Ba người đã tham gia cuộc hải chiến giành lại lãnh thổ tổ quốc. Sau hải chiến, quân đội và nhân dân cùng nhau sửa chữa tàu bị bắn. Quân Trung Quốc giành lại được đảo Điềm Thủy (tức đảo Cam Tuyền) và giết chết hạm trưởng tàu số 10. Cuối cùng cờ đỏ năm sao tung bay phấp phới trên đảo.

Sản xuất

Kịch bản

Ngay sau khi Hải chiến Hoàng Sa kết thúc năm 1974, nhà biên kịch Lục Trụ Quốc đã được giao nhiệm vụ đi phỏng vấn tại đảo để đưa câu chuyện hải chiến lên màn ảnh. Từ xưởng phim Bát Nhất, ông phải đi tàu lửa đến Trạm Giang, rồi theo Hạm đội Nam Hải ra Căn cứ hải quân Tam Á, rồi từ đó theo tàu cung cấp nước ngọt ra đảo Vĩnh Hưng để phỏng vấn quân nhân và nhân dân trên đảo. Trong chuyến đi ra đảo, ông đã gặp sóng gió lớn, khiến ông và nhiều người trên thuyền phải nôn mửa. Theo Lục, các chi tiết trong phim được trung thực và cảm động là nhờ ông phỏng vấn các nhân chứng ngay trên đảo và tình hình thật sự trong trận chiến đã được thể hiện trong bộ phim. Năm 1976, có hai phim được quay cùng lúc tại đó, là Tây Sa nhi nữ và Nam Hải phong vân. Hai đoàn làm phim đã đến quần đảo vào cuối năm 1975, rồi sử dụng chung tòa nhà chính ở đảo.

Đạo diễn Trương Dũng Thủ cũng thủ một vai chính trong phim. Đây là vai diễn điện ảnh đầu tiên của Đường Quốc Cường kể từ khi ông tham gia hãng phim Bát Nhất. Diễn viên Lưu Hiểu Khánh đáng lẽ cũng tham gia phim này với vai chị hoặc em của nhân vật do Đường Quốc Cường thủ vai, nhưng do bà lúc đó được giao nhiệm vụ đóng phim Nam Hải trường thành của hãng (cũng quay tại Hải Nam) nên không thể tham gia. Sau này Đường và Lưu đóng chung trong phim Tiểu hoa (1979), cũng trong vai anh em. Chính quyền thành phố Tam Sa thành lập trên quần đảo cũng tổ chức những buổi chiếu phim trong các hoạt động giáo dục đảng viên và cán bộ thành phố.

Nhạc phim

Bài hát chủ đề của phim, "Tây Sa, ngã khả ái đích gia hương" (), trở nên thịnh hành và trở thành một bài hát ái quốc ở Trung Quốc. Bài hát được nhà soạn nhạc quân đội Lữ Viễn sáng tác và do các ca sĩ Lữ Văn Khoa và Biện Tiểu Trinh thể hiện. Theo Lữ Viễn, ông đã đến tỉnh Hải Nam ba lần để hoàn tất bài hát, lần đầu là đến Tây Sa ngay sau trận hải chiến để phỏng vấn các nhân chứng trong trận đánh.